İki bin yıldan fazla tarihsel bir sürece sahip olan Türk devlet sistemi, belirgin olan bazı simge ve kodlara sahiptir. Bunlardan en önemlisi hiç şüphesiz Selçuklu devletinin kullanmış olduğu ve Türk yıldızı olarak da ifade edilen sekiz köşeli Selçuklu yıldızıdır. Özellikle Orta Asya’da bulunan Türk devletleri başta olmak üzere Türkistan’dan balkanlara kadar olan topraklarda birçok tarihi eserde 8 köşeli yıldız sembolünü rahatlıkla görebiliriz. Günümüzde Türk polis teşkilatı armasından, mescidi aksaya kadar 8 köşeli Türk yıldızını görmekteyiz. Bu sembol Türk devlet tarihi içerisinde her daim kullanılarak Türklerin en önemli simgesi olmuştur. İç içe geçen ve iki kareden oluşan Selçuklu yıldızının her bir ucu bir erdemi simgeler. Bunlar sırasıyla merhamet, şefkat, sabretmek, doğruluk, sır tutmak, sadakat, cömertlik ve rabbine şükretmektir. Sekiz köşeli yıldızın bir başka anlamı da zaferdir. Dört ana yön ve dört de ara yönü bünyesinde toplayan sekiz köşe, her bir yönüyle girişilen bütün işlerde zafer kazanılacağı anlamını da taşımaktadır. İki karenin birbiri üzerinde 45 derece döndürülmesiyle oluşan 8 köşeli Selçuklu yıldızındaki iki kare, iki farklı dünyaya atıfta bulunur; bu karelerden biri maddi dünyayı, diğeri ise manevi olanını ifade etmektedir. Bektaşilikten Nakşibendi’ye, Yesevilikten Kadiriliğe kadar geleneksel tasavvuf hayatında sekiz köşeli yıldız bu minvalde ele alınmış ve sekiz cennet kapısına işaret ettiği kabul edilmiştir. (1)
8 köşeli Türk yıldızı Elâzığ ili kültür coğrafyasında ise geniş yer bulmuştur. Elazığ ili Baskil ilçesi Şeyh Hasan köyündeki 800 yıllık tarihi mezarlıkta yer alan 8 köşeli Türk yıldızlı motiflerin bulunması Türk kültür izlerinin buradaki en önemli varlığıdır. Bunun dışında Elâzığ ilinde birçok cami, kümbet gibi tarihi eserlerde 8 köşeli Türk yıldızı izine rastlanılmaktadır. Tarihi varlıkların dışında Elâzığ ilinde yaşayan halkın yoğun olarak kullandığı günlük giysisi 8 köşeli şapkası da Türk yıldızını sembol etmektedir. 8 köşeli şapka Elâzığ’a özgü bir giysi olup, gelenekten geleceğe halen devam ettirilmektedir. Bu şapkanın her köşesinde, 8 köşeli Türk yıldızında olduğu gibi bir anlam bulunmaktadır. 8 köşeli Elâzığ şapkası günlük yaşamda giyildiği gibi özellikle düğünlerde, geleneksel gecelerde, musiki sohbetlerinde de giyilmektedir. Türk tarihinin ve Türk kültürünün en önemli simgelerinden olan 8 köşeli Selçuklu Türk yıldızı motifini Elâzığ halkı her daim ‘’başımın üzerinde yeri var’’ diyerek günlük yaşamında kullanmaktadır. Şanlı, tarihiyle, kültürüyle giysisiyle aziz şehir Elazığ, her anlamda kadimliğini korumaktadır.
------------------------------------------------
[1]
8 köşeli Selçuklu Türk yıldızı motifi ve motifin yansıtıldığı 8 köşeli yöresel Elazığ Şapkası
