Vergi kanunlarında değişiklik yapan 7524 sayılı kanun 28.07.2024 tarihinde TBMM’de kabul edildi. Cumhurbaşkanı’nın onayından sonra 02.08.2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Başlangıçta düşünülen çok köklü düzenlemelerin birçoğu yasada yer almadı. Bu nedenle Meclis’te kabul edilen yasanın uzmanlar tarafından reform niteliği taşımaktan çok uzakta kaldığı iddia ediliyor. Özellikle “Özel Gider” (harcama) bildirimi ile ilgili önerinin yasada yer almaması eleştiriliyor.
Yasa ile aşağıda özetlemeye çalışacağımız bazı önemli konularda düzenlemeler yapıldı.
· Yeni yasa ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen yeni düzenleme ile 01.01.2025 tarihinden itibaren yurt içi “asgari kurumlar vergisi” uygulaması getirildi. Bu düzenleme ile Kurumlar Vergisi mükellefleri indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazançlarının yüzde 10’undan az vergi ödemeyecekler. Bu uygulama 2025 kazançlarına, geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere uygulanacak.
· 01 Ocak 2025’ten itibaren mükellefler nezdinde yapılacak yoklamalar sonucunda tespit edilen günlük hasılat tutarlarının ortalaması alınarak mükelleflerin bulunan hasılatları, faaliyette bulunulan döneme ilişkin beyan edilen hasılat tutarları ile karşılaştırıldığında bulunan fark yüzde 20’den fazla ise mükellefler, Vergi Usul Kanunu’nda yer alan “izaha davet müessesi” kapsamında cevap vermeye davet edilecekler.
· Yıllık geliri 750 milyon Euro karşılığı Türk Lirası’nı aşan çok uluslu firmalara asgari düzeyde yüzde 15 oranında kurumlar vergisi ödemelerine ilişkin düzenleme yapıldı.
· Yap işlet ve devret modeli kapsamında faaliyet gösteren şirketlerden yüzde 30 oranında vergi alınmasına ilişkin düzenleme yapıldı.
· Vergi aslı uzlaşma kapsamdan çıkarıldı.
· Kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında önemli artışlar yapıldı.
· Beş yıl süreyle indirilemeyen Katma Değer Vergisi’nin gider yazılmasına ilişkin düzenleme yapıldı. Ancak mükelleflerin talebine bağlı olarak yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre devreden KDV’nin gider yazılması mümkün olacak.
· Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelere sağlanan kazanç istisnası ihracat gelirleri ile sınırlandırıldı.
· Yurt dışı çıkış harcı 150 liradan 500 liraya çıkarıldı.
· Katma Değer Vergisi iadelerinde vergi incelemesi sonucunda iade yapılması ana yöntem olarak belirlendi.
· Ticari ve serbest meslek faaliyetleri olan mükellefler için gerçek hasılatlarının tespitine yönelik olarak vergi güvenlik müessesi oluşturuldu. 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek bu düzenleme ile ticari ve mesleki kazançlarda İdare’ce günlük hasılat tespitine ve vergi matrahının belirlenmesine olanak sağlandı. Bu düzenleme ile hasılat tespitinden doğru kazancın belirlenmesi amaçlanıyor.
· Bazı ödemelerin Gelir ve Kurumlar Vergisi tevkifatı kapsamına alınması için Cumhurbaşkanı’na yetki verildi.
Görüldüğü gibi, yeni yasa ile getirilen düzenlemeler, yasanın genel gerekçesinde belirtildiği gibi, amaçlanan vergi adaletini sağlamaya yönelik bir içerikte değildir. Daha çok vergi kayıplarını önlemek ve ek vergiler sağlamak amacıyla düzenlemeler yapılmıştır. Ancak, vergide hedeflenen başarının yasal düzenlemelerden çok uygulamadan geçeceğini düşünüyoruz.