Elazığ’ın Maden ilçesinde bulunan 232 yıllık tarihi Cami-i Kebir, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçe görüşmelerinde gündeme geldi. Ancak bu eşsiz kültürel mirasla ilgili, AK Parti Elazığ milletvekillerinin yıllardır devam eden sessizliği yine dikkat çekti ve bölge halkını hayal kırıklığına uğrattı. Cami-i Kebir’in restorasyon sürecine dair soruları ve eleştirileri, İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı ile CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı dile getirdi. Tarihi eserin 10 yıldır kaderine terk edilmesine itiraz eden vekiller, bölgenin “afet riski” bahanesiyle ihmal edilmesine tepki gösterdi. AK Parti Elazığ milletvekillerinin sessizliği ise, hükümetin tarihi değerlere sahip çıkmadığı düşüncesini pekiştirirken, başka şehirlerin vekillerinin bu mirası savunması, tarihi değerlerimizin önemini yine gözler önüne serdi…
Elazığ’ın tarihi zenginliklerinden biri olan Maden ilçesindeki 232 yıllık Cami-i Kebir, restorasyon kararının alınmasının üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen kaderine terk edilmiş durumda. Bölge halkı, tarihi yapının sorumsuz ve denetimsiz madencilik faaliyetleri nedeniyle ihmal edildiğini belirtiyor. Yurttaşlar, kültür varlıkları için bütçede yeterli kaynak ayrılmamasına tepki gösterirken, madencilik şirketlerinin bölgede yol açtığı tahribata dikkat çekiyor.
CAMİ-İ KEBİR’İN TARİHİ HİKAYESİ…
1792 yılında inşa edilen Cami-i Kebir, Osmanlı mimarisinin zarafetini yansıtan yapısıyla Maden’in tarihine tanıklık ediyor. Caminin minaresi ise 1899 yılında eklenmiş. 15 Eylül 2010 tarihinde “1. grup korunması gereken kültür varlığı” olarak tescillenen bu tarihi eserin, 2014 yılında onaylanan restorasyon projesiyle bölge halkının belleğinde ve gönlünde derin bir yer edindi. Ancak, 2014 yılından sonra restorasyon projesinin onaylanmasına rağmen herhangi bir somut adım atılmadı.
BAKANLIK SORULARA CEVAP VERDİ
Cami-i Kebir’in durumu, geçtiğimiz günlerde Meclis gündemine taşınmıştı. Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, 5 Haziran 2024 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a bir soru önergesi sunarak restorasyonun neden başlamadığını sordu. Bakanlıktan gelen 13 Kasım 2024 tarihli yanıtta, “Söz konusu alanın afet bölgesi ilan edilmesi nedeniyle restorasyon çalışmalarına başlanamamıştır” denildi.
Benzer bir önergeyi HÜDA PAR Mersin Milletvekili Faruk Dinç de 3 Temmuz 2024 tarihinde sundu. Bakanlık, bu kez restorasyonun 2025 yılı yatırım programında değerlendirileceğinin düşünüldüğünü ifade etti. Ancak bu açıklamalar, restorasyon bekleyen Cami-i Kebir’in daha ne kadar süre bekletileceği sorusuna net bir yanıt oluşturmadı.
CAMİ-İ KEBİR’İ TEKİRDAĞ VE ANTALYA MİLLETVEKİLLERİ SAVUNDU
22 Kasım 2024 Cuma günü, TBMM’de Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçesi görüşmelerinde Elazığ’ın Maden ilçesinde bulunan 232 yıllık tescilli ve tarihi Cami-i Kebir’in sesini duyan İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı ile Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekili Cavit Arı, 10 yıldır başlamayan restorasyon çalışmalarının ne zaman başlayacağını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a sordu.
TBMM tutanaklarından İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı ile Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekili Cavit Arı’nın konuşmalarını siz değerli okurlar için derleyen Gazeteniz TURAN, Cami-i Kebir’in restorasyonuna neden başlanmadığına ilişkin bir cevap bulamazken, Elazığ siyasilerinin Cami-i Kebir’in restorasyonuna neden sahip çıkmadığı merak konusu oldu.
İYİ PARTİ TEKİRDAĞ MİLLETVEKİLİ SELCAN TAŞCI: “RESTORASYON KARARI ALINALI ON YIL OLDU”
22 Kasım 2024 Cuma günü, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gerçekleştirilen Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçe görüşmelerinde söz alan ve Cami-i Kebir’in restorasyonu ile ilgili yetkililerden cevap arayan İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı şöyle konuştu: “Orta Çağ dönemi ahşap camileri dünya mirası listesine kazandırmak konusundaki emeğinizi biliyoruz, teşekkür de ediyoruz. Ben başka bir camiden de söz etmek istiyorum. Elazığ’ın Maden ilçesindeki Cami-i Kebir’de restorasyon kararı alınalı on yıl oldu biliyorsunuz ama afet riski gerekçesiyle kaderine terk edilmiş hâlde ve yıkım tehlikesi altında. Burayla ilgili bir önceliğimiz olacak mı?”
CHP ANTALYA MİLLETVEKİLİ CAVİT ARI: “1792 TARİHLİ BU CAMİNİN RESTORASYONU BİR TÜRLÜ YAPILMADI”
İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı’nın ardından, Cami-i Kebir’in restorasyon süreci ile ilgili sorular soran Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekili Cavit Arı ise şöyle konuştu: “Elazığ’ın Maden ilçesindeki Cami-i Kebir 1792’de, minaresi 1899’da inşa edildi. 1899’da inşa edilen minaresi, 11 Nisan 1899 tarihli Servet-i Fünun’da ‘Minare hakikaten nazar-ı rübadır, asar-ı umran’ ifadeleriyle fotoğraflı haber yapılmıştır. Cami-i Kebir, 15 Eylül 2010 tarihli 1. grup korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillendi. Bu alanla ilgili restorasyon projesi 2014 tarihinde onaylandı ancak Sayın Bakan, Elazığ’ın Maden ilçesindeki bu 1792 tarihli caminin restorasyonu bir türlü yapılmadı. Bölgenin afet bölgesi olarak ilan edilmesi ve bölgede maden faaliyetlerinde bulunulmasının bu restorasyonu durdurduğu iddia edilmekte. Öncelikle tarihî değerlere saygı göstermek zorundayız. Bu restorasyonu gerçekleştirmeniz ve bu camiyi eski hâline getirmeniz gerekiyor.”
AK PARTİ ELAZIĞ MİLLETVEKİLLERİNİN SESSİZLİĞİ DİKKAT ÇEKTİ
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 22 Kasım 2024 Cuma günü gerçekleştirilen Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçe görüşmelerinde, Maden ilçesinde bulunan ve kaderine terk edilen 232 yıllık Cami-i Kebir’in restorasyon süreci gündeme geldi. Ancak bu tarihi mirasın korunmasıyla ilgili AK Parti Elazığ milletvekillerinin hiçbir görüş belirtmemesi dikkat çekti.
“TARİHİ YAPILAR ŞİRKETLERE KURBAN EDİLİYOR”
Öte yandan, Maden halkı bölgede yürütülen madencilik faaliyetlerinin yalnızca doğayı değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel mirası da tehdit ettiğini vurguluyor. İlçe sakinlerinden Şaban Yürekli, Cami-i Kebir’in restorasyonu için başta Elazığ milletvekilleri olmak üzere tüm milletvekillerini göreve davet ederek, “Madenliler olarak bir an önce restorasyon işleminin başlamasını talep ediyoruz. Camimizin restorasyonu ile yeni bir kent meydanı oluşturulmasını, ilçemizin tarihi dokusunun korunmasını ve bir şirketin çıkarlarına kurban edilmemesini istiyoruz” dedi.
TARİHİMİZE SAHİP ÇIKMAK GELECEĞİMİZE SAHİP ÇIKMAKTIR!
Bir milletin tarihi, köklerini ve kimliğini şekillendiren en önemli değerlerinden biridir. Elazığ’ın Maden ilçesinde bulunan ve 10 yıldır restorasyon bekleyen 232 yıllık Cami-i Kebir de bu mirasın bir parçasıdır. Turan Gazetesi olarak bu durumu sessizce izlemek yerine, sesimizi yükseltmek ve tarihimize sahip çıkma sorumluluğunu bir kez daha hatırlatmak istiyoruz.
Cami-i Kebir’i restore ederek yaşatmak, sadece bir camiyi yaşatmak değildir; tarihimizi, kültürümüzü ve kimliğimizi geleceğe taşımaktır. Bizler, her zaman olduğu gibi yetkilileri tarihi değerlerimize sahip çıkmaya davet edeceğiz. Çünkü biliyoruz ki: Tarihe sırtını dönenler, gelecekte kendi yok oluşlarını hazırlar...