Geçtiğimiz ay Salkaya köyünde kazısı tamamlanan 84 metrelik taban mozaiği, yağışlar başlamadan koruma altına alınmazsa büyük zarar görebilir. Köy Muhtarı Eren Duman, kış ayları yaklaşırken eserin korunması için acil önlemlerin alınmasının zorunlu olduğunu belirtirken, mozaik gibi değerli kültürel mirasların yerinde korunmasının ve tanıtılmasının büyük önem taşıdığını vurguladı…
YAĞIŞLAR ÖNCESİ MOZAİK TEHLİKEDE
Elazığ’ın Salkaya köyünde bir yıl önce bir tarla sahibinin fidan dikimi sırasında tesadüfen keşfettiği ve geçtiğimiz ay tamamen gün yüzüne çıkarılan, Roma ve Erken Bizans Dönemine ait olduğu değerlendirilen 84 metrekarelik taban mozaiğinin korunması için yapılan çalışmalar devam ediyor. Türkiye’de bu büyüklükte ve tek parça halinde ilk olma özelliğini taşıyan mozaik, yetkililer ve köy halkı tarafından dikkatle takip ediliyor. Ancak mevcut koruma yöntemlerinin, özellikle yağışlar başlamadan önce yeterli olup olmadığı konusunda endişeler var.
BELEDİYE BAŞKANI ŞERİFOĞULLARI MOZAİĞİ YERİNDE İNCELEDİ
Salkaya Köyü Muhtarı Eren Duman, mozaiğin keşfi ve korunması sürecinde yaşanan gelişmeleri gazetemiz TURAN’a anlattı. Duman, Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları ve beraberindeki heyetin 18 Ekim’de köye gelerek mozaiğin bulunduğu alanda incelemelerde bulunduğunu belirtti. Duman’ın açıklamasına göre, mozaiğin üzerindeki çadırın yeterli olmadığı düşünülüyor ve belediye başkanının bu konuda hızlı bir müdahale talimatı verdiğini şu sözlerle aktardı: “Belediye Başkanımız Şahin Şerifoğulları ve heyet, 18 Ekim’de köyümüze geldi ve mozaiği inceledi. Şu an mozaiğin üzeri bir çadırla kaplı, fakat bu çadırın ne kadar koruma sağlayacağı bilinmiyor. Geçenlerde yağan yağmurda bunun yetersiz olabileceğini gördük. Başkanımız, daha sağlam ve kalıcı bir koruma yapılması için talimat verdi. Bu mozaik, yerinde kalmalı ve uygun şartlarda korunmalı.”
MUHTAR DUMAN’IN ENDİŞELERİ VE TALEPLERİ…
Muhtar Eren Duman, mozaiğin korunması konusunda büyük bir hassasiyet gösteriyor ve yerinde kalması gerektiğini vurguluyor. Koruma çalışmalarının bir an önce başlatılması gerektiğini belirten Duman, şu açıklamalarda bulundu: “Bu mozaik bir yıldır burada ve geçtiğimiz ay gün yüzüne çıkarıldı. Ancak yeterli önlemler alınmazsa, doğal koşullar zarar verebilir. Geçenlerde yağan yağmurda üzerindeki çadırın koruma sağlamadığını gördük. Belediye başkanımızın bu konuda hızlı hareket ettiğini duyduk. Şu an Diyarbakır bölge müdürlüğünden, bu mozaiğin yerinde kalması ve alanın bir müzeye dönüştürülmesiyle ilgili bir talimat var. Eğer bu mozaik korunursa, köyümüz için çok önemli bir değer olur.”
AYRİYETEN KİLİSE VE ŞARAP MAHZENİ KALINTILARI BULUNDU
Salkaya köyündeki kazılar sırasında sadece mozaik değil, bir kilise ve şarap mahzeni de gün yüzüne çıkarıldı. Duman, bu bulguların, mozaiğin bulunduğu alanın varlıklı bir kişiye ait olabileceği ihtimalini güçlendirdiğini ve köyün kültürel zenginliğini ortaya koyduğunu ifade etti: “Bölgede kilise ve şarap mahzeni de bulundu. Bu buluntular, mozaiğin bulunduğu alanın varlıklı bir kişiye ait olduğunu gösteriyor. Özellikle mozaik, misafir ağırlamak için kullanılan bir bölümde yer alıyor. Ayrıca bölgede başka yapılar ve yürüyüş yolları da olabilir, bunların da gün yüzüne çıkacağını düşünüyoruz.”
TARİHİ MAĞARALAR DA GÜNDEMDE
Salkaya köyünün tarihi zenginlikleri sadece mozaik ve diğer yapılarla sınırlı değil. Muhtar Duman, köyde iki önemli mağara bulunduğunu ve bu mağaraların da gelecekte kazılarla turizme kazandırılabileceğini dile getirdi: “Köyümüzde iki önemli mağara var. Bunlardan biri mozaikten biraz uzak, ancak burada eskiden bir Ermeni çarşısı olduğu söyleniyor. İkinci mağaranın ise uzun bir tünel şeklinde olduğu ve zamanla çöktüğü belirtiliyor. Bu mağaralarla ilgili de çalışmalar yapılmasını istiyoruz. Mozaik çalışmaları tamamlandıktan sonra bu mağaraların da gün yüzüne çıkacağını ve turizme kazandırılacağını düşünüyoruz.”
TARİHİ MİRASIN KORUNMASI VE GELECEK PLANLARI
Salkaya köyü halkı, mozaiğin ve çevresindeki tarihi kalıntıların yerinde korunmasını ve bölgenin bir müzeye dönüştürülmesini talep ediyor. Muhtar Duman, köy halkının bu konuda büyük bir beklentisi olduğunu ifade ederek şu sözlerle açıklamalarını noktaladı: “Bu mozaik toprak anadan doğdu ve gün yüzüne çıktı. Eğer yerinde korunursa, köyümüz için büyük bir fırsat olacak. Biz bu eserin yerinde kalmasını ve çevresinde bir müze kurulmasını istiyoruz. Bu hem bizim hem de gelecek nesiller için çok önemli bir adım olacaktır.”