İzzet TUMAY - Elazığ’ın en verimli ovalarından olan Kuzova uzun yıllardır suya kavuşmayı beklerken, Kuzova Sulama Projesi’nin 1. Etabında yer alan köylerde yaşanan vahşi sulama sorunu ve tarım arazilerinde yaşanan betonlaşma sorunu ilerleyen günlerde büyük sıkıntılar doğuracağa benziyor…
Kuzova Sulama Projesi’nin 2. ve 3. Etaplarının yapımına başlanması bölgede bulunan 35 köyün ve yaklaşık 250 bin dönüm arazinin kurumasını önleyecekken, bu projenin canlı şahitlerinden olan Nejat TANYOL yetkililere ve kurumlara çağrıda bulunarak önemli açıklamalarda bulundu…
Elazığ’ın en önemli sulama projelerinde Kuzova ile ilgili yıllardır ciddi bir mesafe kat edilemezken, bölge arazilerinde yaşanan sorunlar da her geçen gün artıyor. Elazığ’ın en kıymetli ovalarından biri olan Kuzova’da yer alan 48 köy ve 28 mezranın sulama sorunu 30 yıldır devam ederken, sulama boruları ile kanallarda bakımsızlıktan dolayı kaçaklar meydana gelmiş durumda.
Kuzova Sulama Projesi’nin 1. Etabında yer alan Pirinçci, Muratçık, Fatmalı, Dallıca, Koruk ve Dambüyük köylerinde fazla debili (vahşi) sulamadan ötürü sorunlar yaşandığını Gazeteniz TURAN daha önce kamuoyuna duyurmuştu. Bölge de vahşi sulamadan ötürü ciddi anlamda maddi hasarlar meydana gelmesi bölge çiftçilerini zor durumda bırakmıştı. Sulama projesinin hayata geçirilen 1. Etabında köylülerin su aldığı kanal ve borularda yaşanan sıkıntıların yanında bölge arazilerinde rastgele yapılan sondaj çalışmaları ve çarpık yapılaşma ise Kuzova’nın geleceğine vurulan bir pranga olarak lanse ediliyor.
Konunun en yakın takipçilerinden olan Kavakpınar köyünün ileri gelenlerinden Nejat TANYOL, Gazeteniz TURAN’a sulama projesi ile ilgili dikkât çeken açıklamalarda bulundu.
NEJAT TANYOL; ‘’KUZOVA TARIMSAL OLARAK ELDEN ÇIKIYOR!’’
‘’Kuzova tarımsal olarak elden çıkıyor’’ diyerek sözlerine başlayan Nejat TANYOL’un açıklamaları şu şekilde; ‘’Meydana gelen 2020 ve 2023 depremleri ile Covid – 19 pandemisi sonucunda vatandaşların köylere dönmeleri hız kazanmış ve ilimizin ikinci büyük ovası olan Kuzova’da bulunan mümbit arazilerin birçoğuna plansız bir şekilde yapılar yapılmakta, konteynerler bırakılmakta, rastgele yerlerde kuyular açılmaktadır. Bunun yanında ‘hobi bahçeleri yapılmaktadır. Günün her saatinde Keban yolunda görülen trafik yoğunluğu bunun en büyük göstergesidir.’’
‘’AĞIR AĞSAK YÜRÜTÜLEN SULAMA PROJESİ!’’
‘’İlimizde Kuzova denilince Pirinçci, Koruk, Dambüyük, Fatmalı, Aşvan (Muratçık) ve Dağlıca köylerinde kör topal yürütülen sulama projesinin olduğu yer olarak bilinmektedir. Ancak bu ova ve çevrelerinde yaklaşık 35 adet köy bulunmaktadır. 1980’li yıllarda projesi başlayan ve altı yıldır sulamaya açılan yaklaşık 25 bin dönüm arazi üzerinde vatandaşların sürekli şikâyet ettiği eski sistem açık kanallar mevcut olup sulaması borularla tarlalara ulaştırılan su ciddi şekilde sıkıntı yarattığı görülmektedir.
‘’PROJENİN İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ ETABININ YAPILMASI ELAZIĞ’A CİDDİ KATKI VERİR!’’
Kuzova 3 merhaleden oluşmak üzere projelendirilmiş ancak 1. merhalesi sulamaya açılmış ve vatandaşların zorluklara rağmen ciddi bir şekilde refah seviyelerinin arttığı gözlemlenmiş gerek işsizlik gerek makineleşme konusunda bayağı bir yol alınmıştır. Bu sulamanın 2. ve 3’üncü merhaleler yapıldığı takdirde yaklaşık 250 bin dönüm arazi toplulaştırma yapılacak, veraset konuları çözüme ulaşacak, 50-100 dönümlük tek parça arazide modern tarım uygulamaları yapılmaya müsait bir duruma gelecek, halkın refah seviyesi artmakla birlikte ilimiz çok ciddi bir katma değer katacaktır.’’
‘’TAM ANLAMIYLA GERÇEKLEŞİRSE BİRÇOK KÖY SULAMA ALANI İÇERİSİNE GİRECEKTİR…’’
‘’Kuzova Sulama Projesi’nin ikinci ve üçüncü etabında; Çöteli, Alpagut, Poyraz, Kavakpınar, Balpınar, Kalkantepe, Sün, Arındık, Pelte, Alaca, Uzuntarla, Beşik, Karaçavuş, Sinan, Yazıpınar, Şabanlı Yenikonak, Dilek, Gülmahmut, Gölköy, Hankendi, Aşağı ve Yukarı Demirtaş, Örençay, Bağlarca, Harmantepe, Şahinkaya, Körpe, Altunkuşak, Meşeli ve birçok köyün büyük kısmının sulama alanı içerisine gireceği bilinmektedir.’’
‘’30 YILLIK ŞEBEKE MAALESEF TAHRİBATA NEDEN OLUYOR!’’
‘’Projenin 1. etabında sulama yapan köylerdeki vatandaşlarla yapılan görüşmelerde 6 yıldır sulama yapıldığı ve özellikle şeker pancarından ciddi gelirler aldıklarını, silajlık mısır, sebze, meyve, soğan, bostan, özellikle hayvancılık yapan çiftçilerimiz yonca ve diğer hayvan yemlerini çok ucuza mal ettiklerini belirtmişlerdir. Ancak sürekli motor arızaları, kanal ve boru arızaları nedeniyle çok zor durumda kaldıklarını, 30 yıllık bir şebekenin çok fazla randıman vermediğini, kanallardan suların sızdığını ve tarlalarda tahribata neden olduğunu belirtmişlerdir.’’
‘’KUZOVA SULAMASI YENİDEN PROJELENDİRİLMELİ!’’
‘’Bölge insanlarının istekleri; Kuzova sulaması yeniden projelendirilerek, açık olan kanalların boru sistemine geçirilerek 2. ve 3’üncü merhalelerinde yapılmasına başlanması ve 35 adet köyün 250 bin dönüm arazisinin kurtulmasına, çarpık yapılaşmanın ve yeraltı suyu kaynaklarının rastgele kullanılmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde toplulaştırma yapılmamış ve küçük parsellerde yapılaşmanın artması nedeniyle tarım arazileri yok olma ile yüz yüze gelmiştir.!’’
‘’DSİ VE MÜLKİ AMİRLER BU KONUNUN ÜZERİNE DÂİMA GİTMELİ!’’
‘’Devlet Su İşleri’nin (DSİ) bu konunun üzerine gitmesi ve konunun tamamen çözümlenmesi için Kuzova Projesini revize edip tümünün sıfırdan ele alınması için ilimiz milletvekillerinin devreye girmesi beklenmektedir. Aksi takdirde güzelim Kuzova yok olacak. Yeni teknoloji GES ile desteklenen pompalama şebekesi suyun Keban barajından tedarik edilmesi kurak mevsimlerde ilimiz ve ülkemiz için sigorta durumunda olduğu bilinmelidir. Kuzova halkı tam 35 yıldır bu projenin devam etmesini suya kavuşmasını beklemektedir.’’ Diye konuştu.
FATMALI VE MURATÇIK KÖYLERİNDE DRENAJ SORUNU VAR!
TURAN Gazetesi olarak edindiğimiz bilgilere göre, aşırı su tüketimi nedeni ile Fatmalı ve Muratçık köylerinde drenaj sorunları ortaya çıkmış durumda. Vatandaşların mağdur olmaması için DSİ tarafından makinalı çalışmalar ile kısmen drenaj problemleri çözülmüş olsa da mülkiyet problemlerinden dolayı çözülemeyen yerler bölgede DSİ tarafından yapılacak toplulaştırma projesi kapsamında çözüleceği öngörülüyor. Halihazırda Kuzova Sulamasının 1. Kısmında sifon arızası sebebiyle 13.000 dekar sifon sonrası alana su verilemiyor.
ÖDENEK 66 MİLYON TL OLARAK REVİZE EDİLDİ…
Bu tarımsal sulamayı, güneş panelleri aracılığıyla güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştürerek çalışabilir hale getirmek için ise DSİ tarafından çalışmaların devam ettiği öğrenildi. Bu konuyla ilgili olarak daha önce AK Parti Elazığ Milletvekili Prof. Dr. Erol KELEŞ, ‘’Kuzova pompaj sulamasının 1. Kısmı 47 830 dekar 2017 yılında işletmeye açılmıştır. Bu süre zarfında; Projenin terfili olması nedeniyle işletmede yaşanan zorluklar sistemde hasarların meydana gelmesine sebep olduğunu ifade eden Keleş, “2023 yılında DSİ tarafından yapılan Kuzova Pompaj Sulaması Pompa İstasyonu Bakım Onarımı işi kapsamında; toplam 6 adet pompanın ve pompa binasının bakım onarım işleri yapılmıştır. Güneş enerjisi ücretsizdir ve tarım alanlarında güneş enerjisinden yararlanarak sulama yapmak, elektrik faturalarının azalmasına ve enerji maliyetlerinin düşmesine yardımcı olacaktır. Güneş enerjisiyle çalışan sulama sistemleri, enerji verimliliğini artırır, çevre dostu çözüm sunar. Projede bulunan toplam 6 MW gücünde olan pompaların enerjisinin temini için 2 MW (karada), 1 MW (Keban Barajı rezervuarı üzerinde) GES DSİ tarafından ihale edilmiş ve yapımına başlanılmış, 2 MW GES işi için 2023 yılı başında toplam 10 Milyon TL ödenek verilmiş olup, Kasım ayı itibari ile bu ödenek toplam 66 Milyon TL olarak revize edilmiştir.’’ İfadelerine yer vermişti.