1960 Yılı’nda DSİ tarafından yapılan kanal, FÜ Hastanesi üstünden doğu istikametinde Doğukent’e kadar kapatılarak Çaydaçıra Mahallesi Şehir Hastanesi bağlantı yolu yapıldı…
1990 Yılı taşkını A. TÜRKEŞ Bulvarı’ndan Orman İşletme Müdürlüğü kavşağına doğru kapalı geçen tesisle, yol üzerinde çökmeler meydana getirmiş, Dörtyol’da su baskınları oluşmuştu…
Elazığ Belediyesi’nin kapatma uygulaması, Resmî Gazete’de yayınlanmış olan 2006 / 27 Sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” Konulu Başbakanlık Genelgesi’ne aykırı olarak gerçekleştirildi…
Özellikle Karadeniz’de, son günlerde de Giresun’dan sonra Rize’de meydana gelen, can ve mal kaybına yol açan su taşkınları ve yayılması sonucu ortaya çıkan sellerle yaşanan afet, ülke çapında imar-iskân alanı da dâhil önlem amaçlı bir takım girişimlerin başlatılmasına vesile olurken, benzeri su taşkınlarını önlemek amaçlı olarak 1960 Yılı’nda yapılan Elazığ Merkez Taşkın Koruma Kanalı’nın üstünün kapatılmasıyla tehlikeye davetiye çıkarılmış oldu…
ELAZIĞ’DA ŞEHİR İÇİ YAN DERELER VE 5 MAHALLE
Karadeniz’deki su taşkınları ve sellere neden olan derelerin fazlalığı ve oluşturduğu tehlike, etrafı yüksek dağlarla çevrili olan çanak biçimindeki bir ovaya kurulan ilimiz Elazığ için de söz konusu. Bu nedenle Elazığ Şehir İçi Yan Dereler Elazığ Merkez Taşkın Koruma Kanalı 1960 Yılı’nda Elazığ üst kotlarından gelecek olan taşkını önlemek amacıyla Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından inşa edilmişti. Kanal Projesiyle, Merkez Fevzi ÇAKMAK, Yeni Mahalle, Üniversite, Yıldız Bağları ve İzzetpaşa Mahallelerinin taşkından korunması amaçlanıyordu…
ELAZIĞ MERKEZ TAŞKIN KORUMA KANALI’NIN GÜZERGÂHI…
Elazığ Merkez Taşkın Koruma Kanalı’nın güzergâhına bakıldığında memba Şehit İlhanlar Caddesi üst kotundan batı yönünde, Ehlibeyt Cemevi önünden, Zafran Camii üstünden FÜ Hastanesi üst kotundan, üniversite içinden Azgan ve Çalgan Dereleri’nin başlangıcı ile bugünkü Alparslan TÜRKEŞ Bulvarı devamında, Eski Selçuklular Okulu yanından Şorşor Deresine bağlantı sağlanıyor.
Doğu istikametinde ise; Yıldızbağları Odun Ambarı, eski Asker Hastanesi üst kenarından Harput yol bağlantılı, 8. Kolordu içinden, Doğukent İlköğretim Okulu yanından yine Şorşor Deresi’ne bağlanıyor…
1990 TAŞKINI VE SONUÇLARI BİR UYARIYDI…
Elazığ Merkez Taşkın Koruma Kanalı’nın proje ve inşa amacı, yüksek tepelerden ve üst mecradan gelecek suyun şehri rahatsız etmeden ve bir su taşkınına sebep olmadan mecra dışına uzaklaştırılması veya havza dışına aktarılmasıyla, su taşkının ve yayılmasını karşılamak, engel olmaktı.
Bu amaç doğrultusunda 1990 yılında gelen taşkın karşılanmasına rağmen, Alparslan TÜRKEŞ Bulvarı’ndan Orman İşletme Müdürlüğü kavşağına doğru tesis kapalı geçtiğinden, taşkın yol üzerinde çökmeler meydana getirmiş, bugünkü Muhsin YAZICIOĞLU Bulvarı’nı tâkip ederek Selçuklular İlköğretim okulu önünde, Dörtyol olarak tabir ettiğimiz yerde binaların birinci katlarına kadar su baskınları oluşmuştu...
TAŞKIN KORUMA KANALININ KAPATILMASI GENELGEYE AYKIRI!
Elazığ Merkez Taşkın Koruma Kanalı Tesisi’nin kapalı alanı FÜ Hastanesi üstünden doğu istikametinde Doğukent İlköğretim’e kadar kapatılarak, üzerinden Çaydaçıra Mahallesi ile Fethi SEKİN Şehir Hastanesi bağlantı yolu geçirilmiştir.
Elazığ Belediyesi’nce yapılan bu uygulama, 9 Eylül 2006 Tarih ve 26284 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmış olan 2006 / 27 Sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” Konulu Başbakanlık Genelgesi’ne aykırıdır!
Söz Konusu Genelge’nin 2. Maddesi, “Çeşitli kullanım alanları oluşturmak maksadıyla derelerin üzeri, zaruri hallere münhasır olmak üzere DSİ Genel Müdürlüğü’nün izni alındıktan sonra gerçekleştirilecek işlemler hariç, kesinlikle kapatılmayacaktır. Bunun dışında dere yataklarında gerçekleştirilecek her türlü yapılar, ilgili kurum veya kuruluşlarca onaylı bir projeye dayandırılacaktır.” Şeklindedir…
TAŞKIN DEBİSİNİ KARŞILAYACAK KAPASİTE DE, ISLAH ÇALIŞMASI DA YOK?
Projeye rağmen, daha önce meydana gelen seller ve tahribat hiçe sayılarak, bir de FÜ üstü Yeni Mahalle ile Üniversite Mahalleleri içerisinden geçen kanalın, sözde sel suları ve taşkınları önleyecek büzler (künk) döşenerek belediye tarafından üzerinin kapatılması ve yol geçirilmesiyle büyük bir riske girilmiştir. FÜ Hastanesi’nden başlayıp 8. Kolordu Komutanlığı’nın içinden geçen taşkın tesisinin üzeri kapatılarak yapılan müdahâle, bir proje kapsamında yapılmamış, döşenen kutu menfez ve 2 × 2 metre ebadında büzler, kapalı kesit içerisinde bulunduğundan belirli aralıklarla su girişi için menfez ızgaralar bırakılmıştır. Ancak, bunlar gelecek taşkın debisini karşılayacak kapasitede değildir. Sakıncalı tarafı; belediyece yapılan tesis, gelecek taşkını kaldıracak kapasitede olmadığı gibi, üst kotlarda belediyece yapılacak herhangi bir çalışma, ıslah sekisi veya dere ıslahı da günümüze kadar yapılmamıştır…
YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VAR?
DSİ, bu konuda yasal yollara başvuru yapmış olup, 9 Eylül 2006 Tarih ve 26284 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmış olan 2006 / 27 Sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” Konulu Başbakanlık Genelgesi’ne aykırı müdahalenin olduğu aynı yıl TC Elazığ Valiliği İl İdare Kurulu’ndan da yürütmeyi durdurma kararı çıkartmış, tesisin eski haline döndürülmesi için Elazığ Belediyesi’ne müracaat etmiştir. Ancak siyasi otoritenin olaya müdahale etmesiyle konu sürüncemede kalmıştır.
TAŞKIN RİSKİ VE ÇÖZÜM?
Gelinen nokta geri dönülmez olup, muhtemel taşkın boyutunun konuyu yasal zemine taşıyan uzman kuruluş DSİ ve ekibi tarafından ivedilikle değerlendirilmesi zaruridir. Belli aralıklarla tekerrür eden taşkın ve sel baskınlarında Elazığ Merkez, Üniversite Mahallesi, İzzetpaşa, Yeni Mahalle, Yıldızbağları, Karşıyaka, Sürsürü Mahalleleri ile FÜ Hastanesi taşkın riski altındadır.
Bu nedenle Taşkın Koruma Kanalı Üst kotlarında Teraslama (kişi tapulu alanı) Islah Sekisi vs çalışmaları yapılmalı, gelecek taşkın sularının debisi azaltılmalıdır. Ayrıca, tesis eski hâline döndürülerek işlevi artırılmalıdır…
DSİ DEVİR VE BELEDİYE’DEN BEKLENEN!..
Şorşor Deresi Projesi, Taşkın Koruma Kanalı Projesi’nin devamıdır.
Yıllarca gündemde olmasına rağmen Şorşor Deresi Islahı ve projesinin sürüncemede kalması, Elazığ’ın kangren olmuş sorunlarından biri hâline gelmesine sebep olmuştur. Proje, ihale aşamalı ve ödenekleri çerçevesinde yıllara sari devam etmektedir. Elazığ Kuşaklama ya da Taşkın Koruma Kanalı’nın, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Elazığ Belediyesi’ne üzeri açık olarak devri yapılmıştır. Tabii bu durumda protokol ile belediyeye devri yapılan Taşkın Koruma Kanalı’nın, protokol hükümlerine göre bakım, onarım ve işletmesi, muhakkak ki belediye tarafından vatandaşların can ve mal güvenliği düşünülerek titizlikle uygulanmalıdır. Tesis DSİ’nin olup işletme, bakım ve onarımının belediyeye devri söz konusudur. Gerektiğinde de DSİ’nin, protokole aykırı hareket edilmesi durumunda protokolü tek taraflı iptâl etme hakkı vardır.
