Dr. Nihat Büyükbaş, merkezi ve test odaklı kademeler arası geçiş sisteminin Türkiye'deki eğitim sistemi üzerindeki olumsuz etkilerini eleştiriyor. Büyükbaş, “2 milyon 755 bin öğrenci sınava giriyor, 1 milyon 85 bin öğrenci tercih yapmıyor. 29 bin kontenjan boş kalıyor. 1 milyon 685 bin öğrenci birden fazla sınava giriyor ve en güzel yıllarını sınava hazırlamakla harcıyor” diyerek, bu sistemin sorunlarına dikkat çekiyor.
Büyükbaş, üstün yetenekli öğrencilerin ve maddi durumu iyi olan, ancak yetenek açısından zayıf öğrencilerin yabancı okullara yöneldiğini, milyonlarca doların yabancı dille eğitim veren okullara harcandığını vurguluyor. Yarım asırdır uygulanan merkezi ve test odaklı geçiş sisteminin kime yarar sağladığını sorguluyor.
Sistemin diğer sorunlarına da değinen Büyükbaş, şunları belirtiyor:
- Düşük Başarı Oranı: Hiçbir dersin doğru soru ortalaması yarıya ulaşmıyor, fizik gibi derslerde eksik netlerle bile ilgili bölümlere giriş yapılabiliyor.
- Ezberci Eğitim: 12 yıl boyunca akademik yetenekleri geliştirmeye odaklanan sistem, bilgi düzeyini aşamıyor ve öğrencileri ezbere yöneltiyor.
- Mesleki Eğitimin Göz Ardı Edilmesi: Velileri ikna edemediğimiz için mesleki becerisi olan öğrencileri meslek liselerine yönlendiremiyoruz.
- Laboratuvarların Kullanılamaması: Fen liselerinde YKS'ye hazırlık adı altında, milyarlarca dolar harcanan laboratuvarlar atıl kalıyor.
- Yabancı Dil ve Okuma Alışkanlığı: Matematik ve fen bilimlerinde başarı düşerken, yabancı dil öğretimi yetersiz kalıyor ve okuma alışkanlığı kazandırılamıyor.
- Test Kitaplarına Dayalı Eğitim: Kitap piyasası, sadece konu özetleri ve test kitaplarından ibaret hale geliyor. Kütüphaneler, test çözen gençlerle dolup taşıyor.
- Velilerin Harcamaları: Aileler, çocukları birkaç test sorusu fazla çözsün diye milyarlarca lirayı özel derslere, kurslara, dershanelere ve test kitaplarına harcıyor.
Büyükbaş, bu sistemin milli, manevi ve temel ahlaki değerlerle donatılmış, insanlığa yararlı bireyler yetiştirmekten uzak olduğunu ve gençlerin ülkesine yabancılaşmasına yol açtığını belirtiyor. "Tam yarım asırdır uyguladığımız bu merkezi/testli kademeler arası geçiş sistemi kime yarıyor?" diyerek, sistemi sorgulamaya devam ediyor.
