Gazeteniz TURAN emekçi üreticilerin sesini gündeme getirmeye devam ederken, Türkiye’de her yıl üretilen yaklaşık 3 milyon 600 bin ton üzümün, yaklaşık 80 bin tonunu 110 bin dönüm arazide büyük emeklerle üreten Elazığlı emekçilerin mağduriyetine kulak verdi ve sıkıntılarını dinledi…
Elazığ'da üzüm üreticiliği yapan İrfan Metin ve Ali Çok, Hoş ve Kuzova bölgelerinde üretilen üzümlerle Elazığ'ın tanıtımına katkı sağladıklarını belirterek, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin üzüm alımı yapması ve üzüm için taban fiyat belirlemesi gerektiğini vurgulayarak yetkililere çağrıda bulundular…
Elazığ’ın Hoş ve Kuzova Bölgesi'nde yaklaşık 110 bin dönüm arazide üzüm üreticiliği yapan emekçiler, yaşadıkları zorlukları Gazeteniz TURAN’a anlattı. Türkiye genelinde her yıl yaklaşık 3 milyon 600 bin ton üzüm üretilirken, Elazığ'daki yıllık üretim 80 bin ton civarında seyrediyor. Ancak, bu yıl üreticiler artan maliyetler nedeniyle ciddi sıkıntılarla karşı karşıya.
Geçtiğimiz yıl üzümlerinin kilosunu 27 TL’den şarap fabrikalarına satan Elazığlı üreticiler, bu sene açıklanan 35 TL'lik fiyatın yeterli olmadığını dile getirdi. Üreticiler, geçen yıla kıyasla maliyetlerin %70 oranında zamlanmasıyla birlikte, gelir-gider dengesinin bozulduğunu ifade ediyor. Buna rağmen, Elazığ’ın bağcılık kültürünü yaşatmak için büyük bir gayretle üretim yapmaya devam eden emekçiler, üzümlerini hak ettikleri fiyata satabilmeyi ve kentin bağcılık sektörünü daha ileri taşımayı hedefliyor.
Bu zorlu süreçte üreticiler, sadece ekonomik zorluklarla değil, aynı zamanda bağcılık sektörünün geleceğini tehdit eden belirsizliklerle de mücadele ediyor. Yetkililerden, bölgedeki üzüm üreticilerine daha fazla destek verilmesi ve üreticilerin emeğinin karşılığını alabilmesi için gerekli adımların atılması bekleniyor.
İRFAN METİN; ‘’TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ ELAZIĞ’DA FİYAT BELİRLEMELİ, ALIM YAPMALI’’
Elazığ’ın Sün Köyü’nde 5 dönümlük arazide üzüm üretimi yapan İrfan Metin, çeşitli üzüm çeşitleriyle dikkat çekerken, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin Elazığ’da üretimi yapılan üzüm çeşitleri için de taban fiyatlarını açıklaması gerektiğini ifade ediyor ve üretimin desteklenmesini istiyor. Öküzgözü, Boğazkere, Tahannebi, Şilfoni, Ağın Beyazı, Kış Kırmızısı ve Mor üzümler yetiştiren Metin, yıllık üretiminin bir kısmını orcik, pekmez, şerbet ve koruk suyu gibi geleneksel ürünlere dönüştürüyor. Bu yıl verimin biraz düşük olduğunu belirten Metin, “Üzüm işçiliği diğer meyvelere göre çok zor. Üzüm, çocuk gibi bakım gerektiriyor ve buna dikkat edilirse karşılığını veriyor. Ancak zaman zaman verim düşüşleri yaşanabiliyor” dedi.
Üzüm yetiştiriciliğinin zorlu süreçlerinden bahseden ve üzüm fiyatlarındaki belirsizliğin üreticiyi mağdur ettiğini belirten Metin, Sonbaharda bağlara hayvan gübresi vererek üzümleri koruduklarını ve ilkbaharda budama ve toprak işleme ile başlayan bakım sürecinin, Mayıs ayı ve sonrasında bağlara birkaç ilaçlama yaptıklarını söyledi. Bu işlemlerin yüksek maliyetli olduğunu ve iş gücü gerektirdiğini vurgulayan Metin, “İlaçlamalar yapmazsak tüm emeklerimiz boşa gidebilir. İlaçlama gibi durumlarda hep maliyet. Bu maliyetler, üretimimizi doğrudan etkiliyor. Üzümlerimizi satmamız zaten çok zorlaştı. Tekel Fabrikası özelleştikten sonra, üzüm fiyatları belirsiz hale geldi ve tüccarlarla ciddi sorunlar yaşadık. Üzüm fiyatlarının 25 kuruşa kadar düştüğü günler oldu. Bu durum, ödemelerin zamanında yapılmaması gibi sıkıntılara yol açtı” şeklinde konuştu.
‘’FİYAT İSTİKRARI SAĞLANMALI VE ELAZIĞ’DA ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ KURULMALI’’
Metin, fiyat istikrarının sağlanması ve üreticilerin korunması için Tarım İl Müdürlüğü’nün daha fazla destek vermesi gerektiğini ifade etti. Geçtiğimiz sene Şarap Fabrikaları tarafından üzümün kilosunun 27 TL’den alındığı bu sene fiyatların ise 35 TL olarak açıklandığını vurgulayan Metin, ‘’Beklentimiz bu sene üzümün kilosunun 50 TL’de satın alınmasıydı. Fakat yine istediğimiz olmadı. Geçen yıl hasatta çalışan işçilerin yevmiyesi 600 TL civarındaydı. Bu yıl ise işçilerin yevmiyesi yaklaşık olarak 1000 TL. Mazot geçen yıl bahar aylarında 25 TL iken bu yıl 45 TL. Tarım ilaçlarının fiyatları da geçen yıla göre 2’ye katlandı. Çiftçi yine hayal kırıklığı yaşayacak. Öte yandan Tekel Fabrikası döneminde üzüm satan üreticiye parası hemen bağda ürünün kilosuna göre ödenirdi. Şimdi para en erken 3-5 ay sonra ödeniyor. Hiç parasını alamayanlar arkadaşlarımızda oluyor. Ayrıca ürünlerimizi tüm dünyaya tanıtarak, Elazığ’ın bağcılığını global ölçekte tanıtabiliriz. Elazığ, bağcılık açısından önemli bir şehir ve gereken önemi göstermelidir. Festivaller ve tanıtma çalışmaları daha özenli bir şekilde olmalıdır” diye konuştu.
Metin, Elazığ’da bağcılıkla ilgili bir Araştırma Enstitüsü kurulmasının üretim açısından büyük destek sağlayacağını ve gençlerin desteklerle yeniden bağcılığa kazandırılabileceğini belirtti. “Taban fiyatın belirlenmesi ve desteklerin artması durumunda, üretimimiz artar ve bölge kalkınır. Taban fiyat belirlenirse, üreticiler ne kazanacaklarını bilerek daha fazla üretim yapabilirler” şeklinde sözlerini sürdürdü.
Metin, Elazığ’ın bağcılıkla ilgili potansiyelini vurgulayarak, “Tarım İl Müdürlüğü’nün desteğiyle bölgesel kalkınmayı sağlamayı ve gençleri bağcılık alanında teşvik etmeyi amaçlıyoruz. Üreticiler olarak daha fazla destek ve istikrar bekliyoruz” dedi. Ayrıca, Türk milletinin bağcılıkla özel bir bağı olduğunu ve bu bağın desteklenmesi gerektiğini ifade ederek, devletin üreticilere daha fazla destek vermesi gerektiğini sözlerine ekledi.
ALİ ÇOK; ‘’ÜRETİM YAPARKEN BAŞIMIZA GELMEYEN KALMIYOR, AÇIKLANAN FİYAT BİZİ YIPRATIYOR’’
Elazığ merkeze bağlı Koruk Köyü’nde 3. kuşak üzüm üreticisi olan Ali Çok, şarap firmaları tarafından açıklanan üzüm fiyatlarına tepkisini dile getirdi. Çok, açıklanan fiyatların üreticiler için tatmin edici olmadığını belirterek, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) taban fiyat belirlemesi gerektiğini vurguladı.
Ali Çok, Doluca Şarapçılık, Kavaklıdere Şarapçılık ve Mey (Elazığ) Şarap Fabrikası gibi firmaların üzüm fiyatlarını duyurmasına rağmen, üreticilerin bu fiyatlardan memnun olmadığını ifade etti. Çok, “Bu fiyatlar bizi yıpratıyor, uzun süredir bağlarımız için emek veriyoruz, ancak karşılaştığımız sorunlar bitmek bilmiyor. Yağışlar, hastalıklar ve yüksek maliyetler gibi birçok zorlukla mücadele ederken, firmaların açıkladığı fiyatlar emeğimizi karşılamıyor” dedi.
‘’BAĞLARIMIZIN KADERİ YILLARDIR GÜLMÜYOR!’’
Üzüm üretiminde yaşanan sorunlara değinen Çok, firmaların üzümü daha ucuza alabilme çabasında olduğunu dile getirerek, “Firmalar, ne kadar ucuza üzüm alabiliriz diye düşünüyor. Ancak biz üreticiler, bahardan bu yana büyük emek harcıyoruz. Türkiye’de 450 milyon ton şaraplık üzüm var ama kurumsallaşamıyoruz. Söz sahibi olamıyoruz, birlik olamıyoruz" diye konuştu.
Ayrıca, Elazığ bölgesine gelen şaraplık üzüm alıcılarıyla yaptıkları görüşmelerde, firmaların devletin ÖTV ve vergileri nedeniyle zorlandıklarını dile getirdiklerini belirtti. Çok, "Bizler üreticinin sağlıklı bir şekilde üretim yapmasını, katma değer üretmesini istiyoruz. Üretici, enflasyon ve giderlerle tek başına mücadele edemiyor" diyerek, üreticilere yönelik destek taleplerini yineledi.
FİYATLARIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ TALEBİ…
Ali Çok, açıklanan üzüm fiyatlarının üreticiler için kabul edilemez olduğunu ve bu fiyatların gözden geçirilerek yükseltilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, TMO’nun taban fiyat belirlemesi ve üreticilerin haklarını koruyacak düzenlemelerin yapılması gerektiğini ifade etti.