Elazığ Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliğinde öğretim üyesi Cevdet Emin Ekinci ve doktora öğrencisi Belkıs Elyiğit, yaşanan depremlerin ardından yapıda bulunan hasarların boyutunu gösteren 4 aşamalı, ışıklı ve sesli ’Yapısal hasar tespit cihazı’ geliştirdi.
Elazığ Fırat Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünde öğretim üyesi olan Cevdet Emin Ekinci, meydana gelen depremlerin ardından vatandaşların hayatlarını kaybetme oranını en aza düşürmek için çalışma başlattı. 24 Ocak Elazığ depremi sonrasında çalışmalarına hız veren Ekinci, doktora öğrencisi Belkıs Elyiğit ile birlikte 4 aşamalı, ışıklı ve sesli ‘Yapısal hasar tespit cihazını’ geliştirdi. Geliştirilen cihaz, kolon ve kirişlerin arasına bırakıldıktan sonra yapıda meydana gelecek kırılma ve çatlamaları kademe kademe bildirecek. 0,1 milimetrede hafif hasar olduğunu gösteren hasar tespit cihazı 3’üncü kademede ağır hasar 4’üncü ve son kademe de ise bina sakinlerine binayı terk etmeleri gerektiğini belirten ses gönderiyor. Geliştirilen hasar tespit cihazı, binanın girişinde ve merdivenler de herkesin görebileceği ve duyabileceği yerlere yerleştirilecek. Yapıdaki hasar oranına göre ses oranı artan cihazın sesi kesilmediği sürece vatandaşların yapı içerisine girmemeleri sağlanacak. Ayrıca geliştirilen sistem ve teknoloji bu alanda ilk olma özelliğini de taşıyor.
’’Binanın güvenliği açısından böyle bir sistem geliştirdik’’
Fırat Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Cevdet Emin Ekinci, “Uzun zamandan beri deprem konuları üzerinde çalışıyorduk. Bilindiği üzere 2020 yılında Elazığ’da 6.8 büyüklüğünde bir deprem yaşadık o zamanlar da sahadaydık. Sahada yaptığımız gözlemlerde binaların hasar alması, yıkılması, kırılması ve çatlamaları sentezleyerek deprem öncesi ve deprem anında bina kullanıcılarını nasıl uyarırız diye bir proje yaptık. 6 Şubatta Kahramanmaraş’ta meydana gelen yıkıcı depremlerde de sahadaydık. Sistemin daha rasyonel çalışılması için son tedbirlerimizi aldık. Cihazımız şuan da 2 parça halinde. Önde gördüğümüz kısım mekanik sistemleri bir de mikroişlemci tarafı var. Binamızın kritik perde, kolon veya kiriş ne varsa orayı bularak cihazımızı yerleştiriyoruz. Cihazımız 24 saat açık. Binaya deprem gibi kuvvetler geldiği zaman 0,1 milimetre genişliğinde çatlak oluştuğu andan itibaren bina sakinlerini uyarma özelliğine sahip. Cihazımızın uyarı sistemi, binanın girişinde ve merdivenler de herkesin görebileceği ve duyabileceği yerlere yerleştiriyoruz. Sistem susuncaya kadar vatandaşların binaya girmesini müsaade etmiyoruz. Bina her an yıkılabilir” dedi.
Böyle bir çalışmanın ilk defa yapıldığının da altını çizen öğretim üyesi Ekinci “3 yıllık bir zamanımı aldı. Elazığ depremi cihazımı test etmem için iyi oldu. Şu an da çalışıyor. Patentleme çalışmaları devam ediyor. İnsanlık yararına teknolojiyi geliştirmeyi amaçlıyoruz. İnsanlarımız yemiyor içmiyor tasarruf ederek bina yapıyorlar biz de binanın güvenliği açısından böyle bir sistem geliştirdik” cümlelerini kullandı.