Her yıl Ocak ayının ikinci haftasında tüm dünyada düzenlenen çeşitli etkinliklerle, enerji verimliliği konusundaki farkındalığı küresel düzeyde arttırmanın amaçlandığı “Enerji Verimliliği Haftası” bu yıl 8-14 Ocak tarihleri arasında kutlanmaktadır. Enerji Verimliliği Haftası’nda enerji israfını önlemek ve sürdürülebilir enerji kullanımını teşvik etmek için enerji tasarrufu konferansları, seminerler, atölye çalışmaları, enerji verimliliği kampanyaları ve bilinçlendirme etkinliklerinin oldukça fazla sayıda yapılması önem arz etmektedir.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin 2030 yılı Enerji Verimliği Stratejisi ve Eylem Planı’nı geçen hafta tanıttı. Daha sonra Bakanlığın resmi web sitesinden de konuşmasındaki ana başlıklar aşağıdaki şekilde özetlendi:
600 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM: Enerji verimliliği yıllık 600 milyar dolardan fazla yatırım alan, yıllık istihdam artışı 1 milyona ulaşan, enerji krizlerinde ve net sıfır emisyon hedeflerinde çözümün en önemli parçası olarak görülen bir sektör oldu.
ENERJİDE TALEP ARTIYOR: Son 10 yılda Gayri Safi Yurt İçi Hasıla % 67, ülke nüfusu ise %13 arttı. Ülkemizin büyüyen nüfusu ve ekonomisi ve dolayısıyla yükselen refahı ile birlikte enerji tüketimi de artıyor. Son 10 yılda, enerji talebimiz % 34, emisyonlarımız ise % 26 oranında arttı. Yani enerji talebimizdeki artış, ekonomik büyümenin gerisinde kaldı.
VERİMLİLİK İLE AZALTMAK MÜMKÜN: Net sıfır dönüşümün arz tarafındaki destekleyicisi ve talep tarafındaki tamamlayıcısı enerji verimliliği uygulamalarıdır. Üretimi kısmadan ya da sunulan hizmetin kalitesini düşürmeden fiziksel konforu ve sosyal refahı olumsuz yönde etkilemeden bir enerji verimliliği mümkündür.
ENERJİ YOĞUNLUĞU DÜŞTÜ: Geçtiğimiz 21 yılda, temiz enerji kaynaklarına yatırımlarımızla ülkemizi öne çıkardık. 2021 ve 2022 yıllarında enerji yoğunluğunu iki yıl üst üste en çok iyileştiren iki ülkeden biri olduk. 2022 yılında küresel enerji yoğunluğu iyileşmesi % 2 olarak gerçekleşirken ülkemizin enerji yoğunluğu rekor bir gelişim göstererek % 6,2 oranında düştü.
45 BİN YENİ YEŞİL İSTİHDAM: 2017-2023 dönemini kapsayan ülkemizin ilk Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nın hedeflerine de ulaştığını belirten Bakan Bayraktar, üretimden nihai tüketime bütün sektörlerde yürütülen çalışmaların sonucu olarak bugün birincil enerji tüketimimiz % 14 daha az gerçekleşti. Eylem planının uygulama döneminde toplamda 8,5 milyar dolar yatırım yaptık. Yaklaşık 70 milyon ton emisyon azaltımı sağladık. Bütün bunlar için de 45 bin yeni yeşil istihdam oluşturduk.
KAZANIMLARI İLERİ TAŞIYACAĞIZ: Ülkemizin 2053 net sıfır iklim hedefleri doğrultusunda sürdürülebilir ve çevreye duyarlı bir enerji politikası gereği, enerjide arz güvenliğini güçlendirmek ve dışa olan bağımlılığı azaltmak için yeni bir Enerji Verimliliği Hareketi başlatıyoruz. Bu doğrultuda elde ettiğimiz kazanımları, Türkiye Yüzyılında daha ileriye taşımak amacıyla Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 yılları arasında uygulanacak olan 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nı uygulamaya başlıyoruz.
46 MİLYAR DOLAR TASARRUF: Eylem planımızın hayata geçirilmesiyle birlikte 2030 yılına kadar enerji tüketimimizi % 16 azaltacak ve 100 milyon ton emisyon azaltımına katkıda bulunacağız. Ortaya koyduğumuz bu hedeflere ulaşmak için kamu ve özel sektör birlikte 2030 yılına kadar 20 milyar dolarlık enerji verimliliği yatırımı gerçekleştireceğiz. Böylece hem enerji verimliliği alanında faaliyet gösteren firmaları destekleyerek yeni iş imkânı oluşturacak hem de bu yatırımlar sayesinde 2040 yılına kadar 46 milyar dolar değerinde enerji tasarrufu sağlamış olacağız.
KAMU BİNALARINDA TASARRUF: 61 eylem altında yer alan 265 faaliyet kapsamındaki hedeflerimize ulaşmak için enerji verimliliğini karar alma süreçlerinin tamamında dikkate alınan bir politika bileşeni haline getireceğiz. 2030 yılına kadar kamu binalarında % 30 enerji tasarrufu sağlamak için toplam 700 milyon dolar yatırım yapacağız.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE VERİMLİLİK: Mevcut konutlarımızın, yeni binaların ve kentsel dönüşüme giren bölgelerin daha verimli olması için 2030 yılına kadar toplamda 3 milyar doları aşan enerji verimliliği yatırımını gerçekleştireceğiz. Sanayide geri ödeme süresi ortalama 2 yıl olan ve maliyeti toplamda 5 milyar lirayı aşan enerji verimliliği yatırımını ekonomimize kazandıracağız.
ISI POMPALARI YAYGINLAŞACAK: Dijital uygulamalar ve yenilikçi teknolojiler başta olmak üzere enerji verimli ekipman, sistem ve teknolojilerin kullanımını artıracağız. Sağlanacak teşvik ve düzenleme çalışmaları ile sanayide atık ısı geri kazanımı proje sayısını 2 katına çıkaracak, verimli elektrik motor ve kojenerasyon sistemleri ile sektörün elektrifikasyonuna yönelik ısı pompalarının yaygınlaşmasına destek olacağız.
ELEKTRİKLİ ARAÇLARA ALTYAPISI: 2030 yılına kadar 1 milyonu aşacak elektrikli aracın yollarda olması için gerekli enerji ve şarj altyapısını vatandaşımızın hizmetine sunacağız. Sulamada, tarımsal üretim ve depolarda keza seralarda ısı kayıplarının önlenmesi, atık ısı geri kazanımı, enerji verimli ısıtma-soğutma-havalandırma uygulamalarını ve yenilenebilir enerji kullanımını yaygınlaştıracağız.
1,2 MİLYON LED ARMATÜR: 2030 yılına kadar genel aydınlatmada 1,2 milyon LED armatür kurulumu yapacağız ve akıllı sayaç oranını yüzde 25’e çıkaracağız. Elbette bütün bu çalışmaları toplumsal bir seferberlik içerisinde sağlamak için tüm kesimlere yönelik bilinçlendirme ve farkındalık artırma çalışmalarımızı hızlandıracağız.
VERİMLİLİK ÇAĞRISI: Enerji maliyetlerinin ekonomimiz üzerindeki yükünün hafiflemesi, çevrenin korunması ve iklim değişikliği ile mücadele edilmesi için enerji verimliliği milletimizin tüm kesimlerince benimsenmelidir.
Bakanlık tarafından başlıklar ve kısa açıklamaları ile verilen bu maddeleri oldukça önemseyerek kamuda, özel sektörde ve sosyal yaşantıda topyekün enerji ve su verimliliğinin benimsenmesi ve uygulamaya bir an önce geçmesini umut ediyorum. Özellikle her fırsatta belirttiğim gereksiz ve yüksek güçlü aydınlatma teknolojileri ile ışıklı reklam panolarından bir an önce vazgeçmeyi de ilke edinmemiz gerektiğini tekrar vurgulamak istiyorum. Esen kalın...