Çocukların yanı sıra, günümüzde yetişkinler de servis araçlarını yoğun biçimde kullanmaktadırlar. Çocuklarımız okullarına, yetişkinler de işyerlerine servis araçlarıyla gitmektedirler. Böylelikle bu araçlar, toplumun bütün kesimini ilgilendiren bir trafik olgusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Servis araçlarıyla daha rahat, daha güvenli seyahat edilebilmesi için uyulması gereken birtakım kurallar mevcuttur.
Çocuklarımız hepimizin geleceğidir. Onlara sahip çıkmak, geleceğimize sahip çıkmak demektir. Bu, hepimizin görevidir. Yetişkinler, onların çocuk olduklarını ve çocukça davranışları olabileceğini unutmadan, diğer alanlarda olduğu gibi trafikte de can güvenliklerini sağlamak zorundadırlar. Özellikle de günümüzde gittikçe karmaşık yapıya dönen trafik ortamında, okul önlerinde, sokak aralarında, park ve bahçelerin çevresinde, kısacası çocukların görülebileceği her yerde, sürücülerin daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Servis araçlarının yanı sıra minibüs, midibüs ve otobüs gibi toplu taşıma araçları da trafikte her gün beraber olduğumuz araçlardır. Günlük yaşamda oldukça geniş yer tutan ve küçük büyük herkesin kullandığı bu araçlarda hem sürüş hem de mekanik anlamda riayet edilmesi gereken kurallar vardır.
1. Okul Servis Araçları
Okul servis araçları, özellikle büyük kentlerde yaşayanlar için bir kolaylıktır. Servisler, rahat ulaşım imkânıyla öğrenciler için çocuklarının güvenle seyahat etmesi nedeniyle anne babalar için günümüz trafik karmaşasında olmazsa olmazlardır.
Geleceğimiz olan çocuklarımızın günde iki kez seyahat ettikleri, okul servisi olarak kullanılan araçların düzenli bakım ve onarımlarının mutlaka yaptırılması gerekmektedir. Bunların yanı sıra, servis araçlarında çocuklarımızın can güvenliği için yerine getirilmesi gereken kurallar unutulmamalıdır.
Okul servisi olarak kullanılacak araçlar öncelikle yeni, temiz ve bakımlı olmalı ve bu araçların düzenli olarak mekanik bakımları yaptırılmalıdır. Araçlarda bütün öğrencilere yetecek koltuk bulunmalı, hiçbir çocuk ayakta seyahat etmemelidir. Bu araçlarda öğrencilerin kolayca yetişebilecekleri camlar ve pencereler sabit olmalı, açılabilen camların önüne korkuluklar eklenmelidir. Kapıları sadece şoför tarafından açılıp kapatılacak şekilde otomatik kilitle düzenlenmiş olmalı ve bütün koltuklarında emniyet kemeri bulunmalıdır.
Servis araçlarının iç düzenlemesinde demir gibi sert aksamlar açıkta olmamalı, açıkta olan sert aksamlar ise yaralanmaya sebebiyet vermeyecek biçimde yumuşak bir madde ile kaplanmalıdır. Çocuklarımızın güvenliği her şeyden önemlidir, bu nedenle meydana gelebilecek her türlü olumsuzluğun tedbiri önceden alınmalıdır.
Okul taşıtlarının arkasında bulunan “DUR” ışığı, öğrencilerin servise binerken ve servisten inerken güvenliğini sağlamak için şoför tarafından yakılacak ve söndürülecek şekilde konulmuştur. Bu lamba yandığı zaman arkadan gelen sürücüler durmak zorundadır. Bu nedenle lambanın mutlaka çalışır durumda olması, yanıp sönme düzeneğinin fren lambalarına bağlı olması ve fark edilebilmesi için yeterince büyük olması gerekmektedir.
Öğrencilerin okul servis araçlarına iniş ve binişleri güvenli bir şekilde yapılmalıdır. Çocukların seyahat sırasındaki hareketleri ve iniş biniş güvenlikleri gözetilmelidir. Bununla birlikte anne babalar da çocuklarına, seyahat güvenlikleri için gereken uyarıları yapmalı, servisteki seyahatleri boyunca yaramazlık yapmamalarını, sürücünün dikkatini dağıtmamalarını öğütlemeli ve trafik kurallarını öğretmelidir.
Servis araçlarının kontrolünde okul aile birlikleri ile okul yöneticilerinin de önemli bir rolü bulunduğu unutulmamalıdır.
2. Yolcu Taşımacılığında İndirme Bindirme Kuralları
Trafik, sadece araçlardan ve sürücülerden ibaret değildir. Güvenli, rahat ve akıcı bir trafik ortamında seyahat edebilmek için konulmuş pek çok kural mevcuttur. Yayaların karşıdan karşıya geçme kurallarına uyması gerektiği gibi, yolcuların araçlara iniş ve biniş kurallarına, sürücülerin de indirme ve bindirme kurallarına uymaları şarttır. Çağdaş trafik düzeni bunu gerektirir.
Toplu taşıma, modern hayatın bir gerekliliğidir ancak yoğun kullanılması birtakım olumsuzlukları da beraberinde getirmektedir. Her yıl yaşanan trafik kazalarının belki de içlerinde en çok dikkatlerden kaçanı toplu taşıma araçlarında yaşanan kazalardır. Bu tür kazalarda en az sürücüler kadar yolcuların da payı vardır.
Durak harici yolcu almak, güvenliğe dikkat etmeden, yolcular inmeden veya binmeden hareket etmek, âniden durmak, trafiği kontrol etmeden tekrar yola çıkmak ve maalesef bir yolcu fazla alabilme uğruna aşırı hız yapmak, kazalara neden olan sürücü kusurlarından bazılarıdır. Bunların yanı sıra, şoförle konuşarak onun dikkatini dağıtmak, kaldırımda güvenli mesafede araç beklemek yerine yola inmek, duran araçların önünden veya arkasından yola çıkmak, dolu olduğu görülen araca ısrarla binmeyi istemek gibi davranışlar da yolculardan kaynaklanan toplu taşıma kazalarının belli başlı nedenleri arasındadır.
Kentlerde minibüsler ve otobüsler, trafiğin yükünü günlük olarak çeken araçlardır. Bu nedenle, sürücülerinin daha dikkatli ve özenli davranmaları şarttır. Özellikle minibüs şoförlerinin, daha çok para kazanma hırsına kapılmadan, kurallara riayet ederek bilinçli sürücülük yapmaları gerekmektedir. Daha fazla yolcu almak adına insanların hayatını tehlikeye atmamalı, yolcu almak için hatalı sollama ve şerit değiştirmelerden kaçınmalıdır.
Otobüs şoförleri de araçlarının büyüklüğü nedeniyle çok dikkatli olmalı, özellikle önlerinden geçebilecek yaya ve araçlara karşı daha hassasiyet göstermelidir. Karayolunda seyir hâlinde olan diğer sürücülere panik yaşatabilecek şerit ihlallerinden kaçınmaları gerekmektedir.
Toplu taşıma araçlarının sürücüleri, yolcuların iniş ve binişlerinde yan aynaları kullanmalı, inen yolcular araçtan uygun ve güvenli bir mesafede uzaklaşana kadar beklemeli, güvenli mesafe sağlandıktan sonra hareket etmelidir.
Sonuç
Toplu taşıma, günümüzün vazgeçilmez unsurlarındandır. Günlük yaşamda çok sık kullanmış olmamıza rağmen daha temiz ve daha güvenli taşımacılık için eksik olan yönlerimize yeterince hassasiyet gösterdiğimiz söylenemez. Oysaki hem kendi canımızı hem de geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızı emanet ettiğimiz toplu taşıma araçları, bunları kullanırken uyulması gereken kurallar, hayat kurtarıcı niteliktedir. Aslında herkesin riayet etmesi gayet basit olan bu kurallar, canımızı, malımızı korumak ve toplum düzenini sağlamak için konulmuştur. Bu kurallara uymak, uymayanları da uyarmak, hepimizin vatandaşlık görevidir.
Minibüs, otobüs ve servis araçlarıyla ilgili düzenlemeler hem yolcuların hem de sürücülerin uyması gereken kurallar, gerek kitle iletişim araçları gerekse kurumlar tarafından düzenlenecek kampanyalarla duyurulmalı ve zihinlere yerleştirilmelidir.
Şener DANYILDIZ
Yapımcı, Yönetmen, Şair, Yazar
senerdanyildiz@gmail.com