Tarım Suyu’nun hiç olmadığını, içme suyunun da yetersizliğini belirterek umutlarını Tagar Çayı Projesi’ne bağlayan muhtarlar, 3 yıl önce bulunan ancak bir çivi bile çakılmayan Cip Termal Suyu için yetkililerden yardım istediler…
Hava sıcaklıklarının mevsim normâllerinin üzerine çıkarak rekor kırdığı, alev alev yanan ülkemiz ormanlarının yüreğimizi de beraber yaktığı bu günlerde, Elazığ’ın geçmişte tahıl ambarı özelliğindeki büyük ve verimli ovaları susuzluktan âdeta kavruluyor…
TURAN’A DERT YANDILAR!
Mikrofon uzattığımız ova köylerinin muhtarları, hayâl olarak gördükleri Kuzova Projesi’nin ilk aşamasına dahi su verilemediğini, susuzluktan yok olan tarım alanlarına hobi bahçeleri kurulduğunu, Kuzuva Projesi’nden su temin edilse dahi devletin uluovada olduğu gibi elini çekmesi durumunda çiftçinin su faturalarını ödeyemeyeceğini dile getirdiler.
Ova köylerinden görüşlerini aldığımız muhtarlar ve düşünceleri şöyle…
ALPAGUT KÖYÜ MUHTARI NECATİ YILDIRIM; “TARIM YAPMAK İSTİYORUZ”
“Tarlalarımızda su problemi mevcut. Artezyenlerimizde sorun yaşıyoruz. Eskiden bir Kuzova tarlamız vardı, şimdi o da yok. 1. aşama tamamlandı ancak su sadece, Aşvan’a verildi. Biz 3. Aşamadayız. Burada 15 bine yakın tarım alanı var. Ancak su sıkıntısı yaşıyoruz. Allah’a şükürler olsun bu sene yağmur çok yağdı, eğer yağmur yağmasaydı arpa, ekin çıkmazdı. Evvelki sene buraya gelip etüt çalışması yaptılar, ne oldu, nasıl sonuçlandı bilmiyoruz. Poyraz köyü de bizim suyumuzu kullanıyor. Belediye Poyraz köyüne su konusunda yardımcı oluyor. Bizim şebeke suyumuz da dört dörtlük değil. Gözümüz kulağımız, Kuzova sulama projesinde, köyümüzde bulunan 15 bin dönüm tarım alanını bir an önce suya kavuşturup, tarım yapmak istiyoruz.”
POYRAZ KÖYÜ MUHTAR FAHRİ BULUT; “TANKERLE SU GELİYOR!”
“Köyümüze, Alpagut’tan su getirmek zorunda kalıyoruz. İl özel idare tankerleri su getiriyor. Köyümüzde 3 Bin 740 dönüm tarım alanımız var. Ancak yeterli suyumuz yok. Kuzova sulama projesinin bitmesini dört gözle bekliyoruz. DSİ, geçen sene bina yapmak yerine bu projeyi bitirseydi belki Kuzova projesi hayata geçecekti ve bizim köyümüz de dahil olmak üzere bu çevredeki köylerin su sorunu sona erecekti.”
POYRAZ KÖYÜ ESKİ MUHTARI ÖMER FARUK TATAR; “KEBAN BARAJI 20 KM, SU YOK?”
“54 yaşındayım, 14 yaşımdan beri köyümde su problemi yaşıyorum. Abdest alacak suyumuz yoktu. Su yok diye köyümü terk ettim, Köyümüzde yıllar önce başta şekerpancarı, sebze ve meyve yetişirdi. Şimdi arpadan başka bir şey yok. Çünkü arpa su istemiyor! Köyümüzde, insanlar kendi imkânlarıyla tarım yapmaya çalışıyor. Anlayacağınız, taşıma su ile değirmeni döndürmeye çalışıyorlar. Bu sorunu muhtarken, vekillerimize, valimize ve bakanlarımıza defalarca ilettim. Ancak bir netice alamadım. Keban Barajı ile köyümüzün arasındaki mesafe 20 kilometre, ancak oradan bile su getiremiyoruz. İlimizin dört bir yanı su ve ova, gel gör ki hâlimiz perişan…”
KAVAKTEPE MUHTARI NEJAT TANYOL; “1995’TEN 2018’E MÜTEAHHİT İFLASLARI”
“Kuzova projesi, ilk olarak 1995 yılında açık kanal ve sulama projesi olarak yapıldı. Bu ihale kapsamında, su pompalama ve ana kanal ihmal edilmiş ve müteahhit firma iflas edince proje yarım kalmıştır. Daha sonra 2011 yılında ikinci bir ihale yapılarak açık kanal ve kapalı sistem borular kurulmuştur. Ancak işler tam bitmeden bu firmanın da istifa ettiğini duyduk. Bu sorunlardan sonra 2018 yılında, Kuzova pompaj sulaması işlemeye başlamıştır. İşletmeden 27 bin dönüm arazi, Muratçık, Fatmalı, Dallıca, Dambüyük, Pirinççi köyleri faydalanmaktadır. Kuzova sulamasının 2. kısmına dair çalışmalar devam etmekte olup, bittiğinde 47 bin 500 dönüm arazi su ile buluşturulacaktır. Bundan ayrı Kuzova pompaj sulamasını kapsayacak olan Tagar projesi Tunceli ili Çemişgezek ilçesi içerisinden geçen Tagar çayı üzerine yapılacak olan baraj sayesinde birçok arazi sulamaya açılacaktır. Keban gölü içerisinden kendi cazibesi ile Kuzovaya aktarılacaktır.”
CİP KÖYÜ MUHTARI SELÇUK ÖZEL; “SEPTİOĞLU’NUN VEFATIYLA, PROJE DE ÖLDÜ!”
“12 senedir, bu köyün muhtarıyım. Sabit nüfusumuz 1.200, yaz aylarında 4.000 oluyor. 20.000 dönüme yakın, tarım alanımız var. Sulama sırasında 3. bölgedeyiz. Ama 1992’den beri sıra gelmedi. Bu projenin biteceğini görmeye, ömrümüz yeter mi bilmiyorum. Ali Rıza SEPTİOĞLU döneminde, bu projeye ciddi önem verildi, ölçümler yapıldı, cihazlar kuruldu. Ancak SEPTİOĞLU’nun vefatıyla, proje de öldü… Sürekli kanal bozuluyor, makine arızalanıyor ve su bu köye gelmiyor. 1. bölgeye bile sulama yapılamıyor ve bu projede halen daha bir aşama kaydedilemiyor. Bana sorarsanız; bu proje gerçekleşse bile bu kez de elektrik faturaları yüksek gelecek, köyümüzün bir de böyle canı yanacak.
Su sorunu, Tagar Çayı projesi ile bitebilir. Bu proje, Çemişgezek’ten Hankendi’ye kadar 40 köye su getirecekmiş, bunu DSİ’den duyduk. Bu projenin elektrik masrafı yok, su boruları ile gelecekmiş. Eğer sonu Kuzova projesi gibi olmazsa. Cip barajından, 6 köye sulama yapılmaktadır. Ama Cip göleti de kurumak üzere, temizlenmesi, milden arındırılması gerekiyor. Keban Baraj gölünden, Cip göletine su gelirse, bu su sorununu çözebiliriz.”
“CİP TERMAL SUYU KAYBOLACAK?”
3 sene önce Cip köyünde sıcak su bulundu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih DÖNMEZ tarafından açılışı yapıldı. Ne yazık ki 3 senedir bir çivi dahi çakılmadı. Bu su kendi cazibesiyle 30 metre fışkırıyor. Yetkililer hızlı davranmazsa bu su kaybolacak. Yetkililerden, bu suyun kullanılmasını ve sulama alanlarının sorunlarının çözülmesini bekliyoruz. Cip termal suyunu kullanabilirsek, buralar turizm cenneti olur…”
MURATCIK KÖYÜ MUHTARI SAMİ ESKİCİ; “SU BUGÜN VAR, YARIN YOK…”
“Köyümüzde 115 hane bulunmaktadır. Köyümüz Kuzova sulama projesinde 1. Bölgede yer alıyor. Su geliyor ama kesintiler oluyor, arıza var. 5 gündür suyumuz var. 10 Bin dönüme yakın tarım alanımız var, ama köylü suya güvenip bir şey ekemiyor! Çünkü su bugün var, yarın yok…”
BEŞİK KÖYÜ MUHTARI MEHMET ASLAN; “PROJE ÖLDÜ, TOPRAKLAR YETİM KALDI”
“3 senedir muhtarım DSİ yetersiz. Kuzova projesi diye bir şey mi var? Bu proje öldü. Topraklarımız yetim kaldı, şebeke suyumuz bile yok. Belediye ve İl özel idare bize su getiriyor. Yakında resmen su için köyümüzde savaş çıkacak, perişan haldeyiz…”
PELTE KÖYÜ MUHTARI MAHMUT ÖNER; ”ÇOCUKLARIMIZ BİLE GÖREMEYECEK!”
“Köyümüzde 200 hane bulunuyor, 7 Bin dönüm tarım alanı var. Cip göleti sulamasını kullanıyoruz, o da kurumak üzere. Kuzova projesi de senelerdir bitmedi. Bu projeyi ben zannediyorum ki çocuklarımız bile göremeyecek. Ekinlerimizi sulayamıyoruz, tarım ve hayvancılık durma noktasına geldi. Bizim bölgemiz gariban bir bölge. Kuzova projesi, Palu’da olsa yüz kere biterdi. Bu bölgenin köyleri yetim kaldı.”
ÇÖTELİ KÖYÜ MUHTARI RAMAZAN AYHAN; “TARIMA HİÇ SU YOK, İÇME SUYU YETERSİZ?”
“Köyümüzde 7 bin dönüm tarım alanı bulunmaktadır. Ben 3 dönemdir bu köyün muhtarıyım. Kuraklıktan dolayı çok zor durumdayız. Bu projenin bitmemesi bizi zor duruma düşürüyor. Tarım suyumuz hiç yok, içme suyumuz da yetersiz. Bu proje 30 yıldır başlamış ve 30 yılda sadece ilk etabı tamamlanmış. DSİ, projeyi takip etmiyor. Köyün tamamı tarım ile geçimini sağlıyor, ama arpadan başka ekecek bir şey yok. Bu yüzden yoksulluk çekiyoruz”
HARMANTEPE KÖYÜ MUHTARI AHMET AKKAYA; “KUZOVA PROJESİ SENELERDİR BİTMEDİ?”
“Kuraklıktan dolayı, köyümüzde tarım ve içme suyu yok. Kuzova projesi senelerdir bitmedi. Verimli topraklarımız çok, tarım yapamadığımız için umudumuz yok. Bölgemize Keban Barajından su gelmesini diliyoruz.”
ALACA KÖYÜ MUHTARI ÖMER ERDEM; “KUZOVA ARTIK HAYAL, İNANCIMIZ KALMADI!”
"3 senedir muhtarım. Köyümüzde hayvancılık çok yaygın ve 7 bin dönüme yakın tarım alanımız var, ama su sorunu çekiyoruz. Hayvanlarımızı otlatamıyoruz. Kuzova artık hayal, bizim inancımız kalmadı. Eğer bu proje gerçekleşebilseydi 350 bin dönümlük alan sulanacak ve memleketimizin istihdamı artacaktı, köylerimiz turizm merkezi olacaktı. Bu hayalin gerçekleşmesini bekliyoruz.”
ARINDIK KÖYÜ MUHTARI HARUN ÇELİK; “BÜROKRASİ, KUZOVAYI SAHİPSİZ BIRAKTI!”
“Köylerimiz su sorunundan dolayı 50 sene geriden geliyor. Bürokrasi, Kuzovayı sahipsiz bıraktı. 35 senedir değişen hiçbir şey yok. Kuzova hayal oldu, susuz kaldık, topraklarımız yetim kaldı. Bürokratlarımızın su sorunumuzu gelip, yerinde görmesini istiyoruz…”
KORUK KÖYÜ MUHTARI YETKİN ARPA; “KÖYLÜ ZOR DURUMDA, TRAKTÖRÜNÜ SATIYOR!”
“Nisan ayından beri ne bir çalışma var, ne de bu proje ile ilgili bir çalışan. Rezillik diz boyu, bizim köyümüzde 25 bin dönüm tarım alanımız var 5 bin dönüme su veriliyor. Köylü zor durumda, maddi imkânsızlık ve köydeki kaynakların yetersizliklerinden dolayı traktörlerini satıyor. Kuzova projesinin, şirket çalışanları aç! Evden biz köylüler kendi yemeğimizi götürüp, onlarla paylaşıyoruz. Borular patladığında yine biz halk kendi imkânlarımızla tamir etmeye çalıştık. DSİ’den ve Elazığ Valiliği’nden tez zamanda bu projeyi bitirmelerini ve köyümüzü feraha çıkarmalarını diliyoruz…”