Türk’ün gönlünde dağ varsa Balkan’dır, nehir varsa Tuna’dır..
Yahya Kemal Beyatlı
Uzun zamandır Balkanlar'a seyahat etmek, tarih ve ecdat ile baş başa kalmak istiyordum. Sonunda, bu hafta itibariyle Kuzey Makedonya'nın Üsküp şehrine bir seyahat gerçekleştirdim. Niyetimiz, Balkanlar'daki Osmanlı varlığını araştırmak ve aziz şehrimiz Harput ile arasında bir kültürel bağ nasıl kurabiliriz? sorularına cevap aramaktı. Üsküp; Kuzey Makedonya'nın başkenti ve en büyük şehridir. Tarihi, antik dönemlere kadar uzanır ve çeşitli medeniyetlerin hüküm sürdüğü bir yerleşim yeridir. Bu arada belirtmek isterim ki; Kuzey Makedonya'ya seyahat etmek isteyenler için vize gerekmiyor. Normal pasaportunuz ile giriş yapabiliyorsunuz. Bir diğer konu ise ekonomik olarak fiyatların çok uygun olması. Havalimanına iner inmez 120 Euro'ya bir haftalık araç kiraladık. Üsküp’teki esnafın çoğunluğunu Arnavut kökenli Türkler oluşturuyor. Anadolu kadar lezzetli yemekler yapan birçok lokanta mevcut. 1392 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilen Üsküp, 500 yıldan fazla bir süre Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır. Bu dönemde şehir, mimari ve kültürel açıdan büyük değişimlere uğramıştır. Deyim yerindeyse Osmanlı Balkanlara medeniyet getirmiş durumda. Tabi bu durumdan mütevellit birçok cami, hamam ve köprü inşa edilmiştir. Üsküp; Osmanlı döneminde Balkanlar'daki önemli ticaret ve kültür merkezlerinden biri haline dönüşmüştür. Üsküp kentine iner inmez bir Elâzığ havası aldım açıkçası. Havası, suyu maneviyatı Harput'a benzer durumdaydı. Dinlenmek için tarihi bir caminin hemen yanında bulunan koca çınarın gölgesinde yudumladığım çay, bana Kurşunlu Cami’yi hatırlattı. Balkanların tamamında bugün Türk izlerini, tarihini ve maneviyatını devam ettiren kamu kurumlarımız bulunmaktadır. Bunların başında hiç şüphesiz TİKA gelmektedir. TİKA tarihi eserlerimizi koruyup, onarmakla kalmıyor; Balkanlarda yaşayan Türkler ile kültürel birliktelik çalışmalarını da yoğun bir şekilde sürdürüyor. Tabi Üsküp'te bu başarılı çalışmaların altında bir Elazığlı, Harputlu hemşerimizin olması ise bizler için ayrı bir gurur kaynağı oldu. Harput -Üsküp arasında kurmaya çalıştığım kültürel bağın belki de en önemli noktasıydı. Hemşerimiz Dr. Mahmut ÇEVİK şu an TİKA başkan yardımcısı 2012 yıllarında Üsküp koordinatörü olarak görev yaparken birçok çalışmayı burada başarıyla yürütüyor. 2012 yılında, TİKA Üsküp Koordinatörü iken 2 mühim projeyi başlatıp başarıyla tamamlıyor
1 -Jupa Yörük Köyünde Alirıza Efendi Anı Akraba Evi
2- Manastır Askeri İdadi Restorasyonu
Aziz Elazığlı hemşerimiz TİKA Başkan yardımcımız Dr. Mahmut ÇEVİK'in balkanlarda, Üsküp’te gerçekleştirmiş olduğu başarılı çalışmalarından dolayı ayrıca teşekkür ediyor, gurur duyduğumuzu belirtmek istiyorum. Burada gerçekleştirmiş olduğumuz kültürel çalışmalar ve gözlemlerin sonucunda ise Fırat Üniversitesi ve Üsküp Üniversiteleri ile ortak bir kültürel paydaşlık planlayarak kültür buluşması hedeflemekteyiz. "Üsküp-Harput Türk Kültür Gecesi" gibi bir etkinliği umut ediyorum ki en kısa zamanda gerçekleştirebiliriz. Yine Kanal 23 genel yayın yönetmeni sn. Arif Çakmak’ın tavsiyeleri ile de burada bir program gerçekleştirmeyi planlamaktayız. Balkanlar ile ilgili yazımıza ve çalışmalarımıza devam edeceğimizi belirtir, haftaya başka bir yazıda görüşmek ümidiyle sağlıcakla kalınız.