Kıymetli TURAN Gazetesi okurları, bu hafta yine sizlere Uluslararası Enerji Ajansı (IEA)’nın yıllık yayınladığı serilerden sekizincisi olan Dünya Enerji Yatırımı 2023 (WEI 2023) raporunu sizlere aktarmak istiyorum. Bu rapor, enerji sektöründeki sermaye akışlarını izlemek için küresel ölçüt baz alınarak hazırlanmıştır.
Son birkaç yıl, enerji sektörü için aşırı bir bozulma dönemi olduğunu vurgulayan rapor, yatırımların enerji sektörünün gelecekteki güvenliğini ve sürdürülebilirliğini değerlendirmek için iyi bir fırsat sunmaktadır. Küresel enerji krizinin sisteme verdiği şok, değişen iklimin etkilerinin giderek daha görünür hale geldiği bir zamanda geldi ve birçok biçim aldı. Fiyat artışları, arzı artırmak ve talebi karşılamak için alternatif veya daha verimli yollar bulmak için güçlü ekonomik teşvikler yarattı. Enerji güvenliği şokları, politika yapıcılar için güvenlik açıklarını ve bağımlılıkları azaltmak için güçlü teşvikler yaratırken, aynı zamanda özellikle birçok gelişmekte olan ekonomi için mevcut mali kaynakları tüketti.
2022 resmi ve 2023 için ortaya çıkan resmin ilk okumasından: olayların nasıl gelişeceğine dair büyük belirsizlikler devam ettiğini, ancak yeni yatırım ortamlarının doğduğunu ve temiz enerji harcaması için teşvikleri güçlendirildiğini ve şu anda yürürlükte olan politikaların birçok yatırımı ele aldığını anlamaktayız.
Covid-19 salgınından kurtulma ve küresel enerji krizine yanıt, küresel temiz enerji yatırımına büyük bir destek sağladı. Aşağıdaki grafiğe baktığımızda 2015 yılında fosil yakıtlara dünyada daha fazla miktarlarda (milyon dolarlar) bütçe ayrılırken 2016 yılından sonra ise yeşil veya temiz enerjilere daha fazla bütçe ayrılmaya başlanmıştır.
2023e= 2023 için tahmin edilen (IEA, 2023)
Aşağıdaki grafikten de neredeyse tüm kategorilerdeki artışların, 2023’te öngörülen harcamaları 2,8 trilyon ABD doları gibi rekor bir rekora koştuğunu görüyoruz.
Yazımızda ele aldığımız Dünya Enerji Yatırımı 2023 (WEI 2023) raporunun son grafiğini yorumladığımızda ise; 2023’te temiz enerji yatırımında beklenen artışa güneş enerjisi ve elektrikli araçların öncülük ettiği yenilenebilir kaynakları sayabiliriz.
Covid-19 salgınının neden olduğu durgunluktan kurtulma ve küresel enerji krizine verilen yanıt, temiz enerji yatırımlarına önemli bir destek sağladı. 2023 tahminlerini 2021 verileriyle karşılaştırdığımızda, yıllık temiz enerji yatırımı bu dönemde fosil yakıtlara yapılan yatırımdan çok daha hızlı arttı (%24’e karşı %15). Ayrıca uzmanlar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin neden olduğu fosil yakıt piyasalarında yaşanan yoğun dalgalanma döneminin, bir dizi temiz enerji teknolojisinin konuşlandırılmasının ardındaki ivmeyi nasıl hızlandırdığına dikkat çekiyor.
1,7 trilyon ABD dolarından fazlası yenilenebilir enerji, nükleer, şebekeler, depolama, düşük emisyonlu yakıtlar, verimlilik iyileştirmeleri ve son kullanım yenilenebilir enerji kaynakları ve elektrifikasyon dahil olmak üzere temiz enerjiye gidilecek. 1 trilyon ABD dolarının biraz üzerinde olan geri kalan kısım, yaklaşık %15’i kömüre ve geri kalanı petrol ve gaza olmak üzere kesintisiz fosil yakıt arzına ve enerjiye gidecek gibi görünmektedir. Fosil yakıtlara harcanan her 1 ABD doları için artık 1,7 ABD doları temiz enerjiye harcanıyor. Beş yıl önce bu oran 1:1 idi.
Enerjiniz sürekli yüksek olsun, esen kalınız…