6 Şubat depreminden sonra 10 ilimiz afet bölgesi ilan edilmişti. Depremin yarattığı etkileri en aza indirmek için afet bölgesi içerisinde yaşayanlar çeşitli desteklerden faydalanabiliyorlar. Afet bölgesi ilan edilen 10 şehre Elazığ’da dahil edilerek sayı 11’e çıkarıldı.
Afet bölgesi ilan edilmesi nedeniyle bu bölgede yaşayanlara sağlanan destekleri şu şekilde açıklayabiliriz;
· Bölgedeki sağlık hizmetleri hem devlet hastanelerinde ve hem de özel hastanelerde hastalara tamamen ücretsiz olarak verilmektedir.
· Bölgedeki Ordu birlikleri, kendilerinden istenecek her türlü yardımı yapmakla sorumlu tutulmaktadır.
· Yapılardaki hasarı tespit etmek için, gerekirse bütün illerden teknik heyetler görevlendirilmektedir.
· Bölgedeki vatandaşlar, devletin ilgili birimleri tarafından bilgilendirilmekte ve bilinçlendirilmektedir.
· Kamu personeline düzenli bir şekilde yolluk ve harcırah ödenmektedir.
· Bölgedeki vatandaşların psikolojik ve sosyolojik tedavileri için sosyal hizmet uzmanları ve psikologlar görevlendirilmektedir.
· Birçok maddi kayıplar devlet tarafından karşılanmaktadır.
· Bütün binalar ve yapılar için ayrı ayrı hasar tespit raporu düzenlenmekte, evleri yıkılmış veya zarar görmüş vatandaşlara yeni ev tahsisi yapılmaktadır.
· Afet bölgesinde yaşayanlar ve esnaf için bankalar tarafından faizsiz kredi olanağı sağlanmaktadır.
· Şirketlerin, esnafın veya kişilerin devlete ve bankalara olan borçları silinmekte veya borç süresi uzatılmaktadır.
· Eğitimi aksayan öğrencilere ek sınav olanağı sağlanmakta ve merkezi sınavlarda (YKS, ALES gibi) öğrencilere ek puan verilmektedir. (1)
Bunun dışında 6 Şubat depreminden etkilenen Elazığ için Hazine ve Maliye Bakanlığı 16 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazetede Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 13’üncü maddesine göre “Mücbir Sebep Hali” ilan etmiştir. Bu kapsamda Elazığ’da deprem tarihi itibariyle mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerin bu mükellefiyetleri nedeniyle vergi kanunlarının uygulanması bakımından 06.02.2023 ile 31.07.2023 (bu tarih dahil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.
Buna göre Elazığ’da mücbir sebep hali süresince bu kapsamda;
· Verilmesi gereken vergi beyannameleri ve bildirimleri süresi 15.08.2023 tarihine kadar uzatılmıştır. (Örneğin; ticari, mesleki ve kira gelirleri için verilecek Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi beyannameleri)
· Bu beyanname ve bildirimlere ilişkin vergiler ile deprem öncesine ait olup, ödeme süresi mücbir sebep hali ilan edilen süreye rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri, 2023 yılı Motorlu Taşıtlar Vergisinin ikinci taksiti 31.08.2023 tarihine kadar ödenebilecektir.
· Bununla birlikte mükellefler tarafından, mücbir sebep hali süresi içerisinde verilmesi gereken 2023 yılı 1. Geçici Vergi dönemine ait Geçici Vergi beyannameleri verilmeyecektir.
· Ayrıca vergi mükelleflerinin vergi borçları gerekli şartları taşımaları kaydıyla 02.10.2023 günü sonuna kadar başvuru yapmaları halinde faiz alınmaksızın 24 aya kadar taksitlendirilecektir. (2)
Elazığ’ın afet bölgesi olmasından ötürü yararlanacağı desteklerin ve Vergi Usul Kanunu’nun 13’üncü maddesine göre sağlanan vergi avantajlarının çok önemli ve değerli olduğunu düşünüyoruz.
Kaynakça:
(1) 7269 Sayılı Afetlerde Alınacak Tedbirlerle İlgili Kanun
(2) V.U.K. Madde 13