Belediye Başkanı Şahin ŞERİFOĞULLARI, Belediye Meclisi Ekim Ayı İlk Oturumu’nda; alanın 29 Ekim’de “Cumhuriyet Meydanı” adıyla hizmete gireceğini açıkladı ve 2. gün oy birliği ile Cumhuriyet Meydanı ismi tescillendi…
Elazığ Belediye Başkanı Şahin ŞERİFOĞULLARI’nın seçim vaatleri arasında yer alan “100 Proje” hedefinden biri olan “Kent Meydanı ve Yer Altı Otoparkı” Projesi yapım aşamasındayken, Gazeteniz TURAN’ın 28 Haziran 2022 Tarihli nüshasında “CUMHURİYET MEYDANI!” Başlıklı Manşet Haberi’yle gündeme taşıdığı “Kent Meydanı” olarak adlandırılan alanın bundan tam 90 yıl önce Cumhuriyet’in 10. Yıl Dönümü’nde “Cumhuriyet Meydanı” olarak hizmete girdiğini hatırlatan ve alanın Cumhuriyet’in 100. Yıl Dönümü’nde yine geçmişteki resmî ismiyle anılması gerektiğine dâir önerisi, Elazığ Belediye Başkanı Şahin ŞERİFOĞULLARI’nın Belediye Meclisi Ekim Ayı ilk oturumunda yaptığı açıklamayla kabul görürken, ardından 2. Gün oturumunda Elazığ Belediye Meclisi’nde komisyona gönderilmeden oybirliğiyle kabul edildi…
CUMHURİYET’İN 100. YIL DÖNÜMÜ’NDE ‘CUMHURİYET MEYDANI’ ADIYLA AÇILACAK!
Elazığ Belediyesi’nin “Kent Meydanı” olarak adlandırdığı alana 1933 Yılı’nda Cumhuriyet Meydanı isminin verildiğini gündeme taşıyan gazeteniz TURAN, görüşüne başvurduğu Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR’ın gazetemize bilgilendirme amaçlı olarak yaptığı özel açıklamaların yanı sıra, bu konuda o günlerde Elazığ Valisi olan Tevfik Sırrı GÜR Dönemi’ni anlatan “Tevfik Sırrı GÜR ve Elazığ Valiliği” isimli kaynak eser ile Yavuz HAYKIR’ın “Atatürk ve Elazığ” Kitabını, ayrıca “Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi”nde yayınlanmış olan “Elazığ’da Cumhuriyet’in 10. Yıl Kutlamaları” isimli Makalesi’ni dayanak göstermişti…
Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR; TURAN’a yaptığı özel açıklamada; “Cumhuriyet’in 10. Yılı’nda verilen Cumhuriyet Meydanı İsmi 100. Yıl’da tesmiye edilmeli” ifâdesiyle önerimizi desteklemişti…
Bu gelişmelerin ardından tam 3 ay sonra Elazığ Belediye Başkanı Şahin ŞERİFOĞULLARI, Belediye Meclisi Ekim Ayı İlk Oturumu’nda; alanın 29 Ekim 2022 Tarihi’nde Cumhuriyet Bayramı’nda düzenlenecek bir törenle “Cumhuriyet Meydanı” adıyla hizmete gireceğini açıkladı ve 2. gün oy birliği ile Cumhuriyet Meydanı ismi tescillendi…
TURAN’IN DOÇENT HAYKIR İLE TARİHÎ KAYNAKLAR’DAN DERLEDİĞİ NOTLAR…
Başkan Şahin ŞERİFOĞULLARI’nın açıklamasından önce, Gazeteniz TURAN’ın daha önce kamuoyunu bilgilendirme amaçlı olarak yer verdiği Cumhuriyet Meydanı’nın dünden bugüne tarihî gelişimine dâir, Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR’ın özel açıklamaları, anlatımı ve Atatürk ve Elazığ” adlı eseriyle “Elazığ’da Cumhuriyet’in 10. Yıl Kutlamaları” isimli Makalesi’nin yanı sıra “Tevfik Sırrı GÜR ve Elazığ Valiliği” isimli kaynak eserden derlediği notlara bakalım…
VALİ TEVFİK SIRRI GÜR VE KÜLTÜR MAHALLESİ PROJESİ’NDE CUMHURİYET MEYDANI…
Cumhuriyet’in 10. Yılı’nda gerçekleştirilen “Kültür Mahallesi Projesi”ne bakıldığında bugünkü Öğretmenevi (Halkevi), Atatürk Anıtı, yıkılan Mehmet Akif ERSOY Lisesi’nin yeri ve Okulun Spor Salonu, Havuz, Ahmet AYTAR Meydanı, Eski Elazığ Şehir Stadı (bugünkü Valilik binası ve önündeki alanın tamamı)’nı kapsıyor.
“Kültür Mahallesi Projesi”nin Gazi Caddesi’nin batı çıkışıyla başlayan bölümüne 29 Ekim 1933 Tarihi’ndeki 10. Yıl Kutlamaları’nda düzenlenen “Ad Verme Töreni” ile bundan tam 90 sene önce “Cumhuriyet Meydanı” ismi verilmiş. Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR, Vali Tevfik Sırrı GÜR’ün Elazığ’da göreve başladıktan sonra 1933-34 yılları imar çalışma programını hazırladığını ve bu program dâhilinde şehrin batı kısmında “Kültür Mahallesi” adı altında bir mahalle kurmayı plânlayarak, hemen inşa çalışmalarını başlattığını belirtti.
27 ŞUBAT 1934 TARİHLİ TURAN’DA İSİM KONMA TÖRENİ VE RESMÎ AÇILIŞ HABERİ…
Böylece Mart 1933'de projelendirilerek yapımına başlanan Cumhuriyet Meydanı’nın, 10. Yıl Kutlamalarında isim konma töreniyle resmî açılışı yapılmıştır. Meydanın peyzaj ve çevre düzenlemesi ise 1934 yılında tamamlanmıştır. Cumhuriyet Meydanı, şehrin ortasından doğudan batıya uzayarak şehri ikiye ayıran Gazi Caddesi'nin Malatya yolu ile birleştiği arazide, Himaye-i etfal Cemiyeti ile Mensucat Fabrikasının arasında 100X60 metrelik alanda hazırlanmıştır. Meydanın ortasında iki tarafinda üçer metrelik yaya kaldırımları bulunan 10 m. genişliğinde ve 6 m. uzunluğundaki refüj ortasına Atatürk heykeli için yer ayrılmıştır.”
“ELAZIĞ'DA “CUMHURİYET’İN 10. YIL KUTLAMALARI” CUMHURİYET MEYDANI’NDA
Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR, “Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi”nde yayınlanmış olan makalesinde ayrıntılarıyla anlattığı “Elazığ’da Cumhuriyet’in 10. Yıl Kutlamaları” konusunda da şu ifâdelere ver verdi; “Tüm yurtta olduğu gibi Elazığ'da da 10. Yıl Kutlamaları büyük bir heyecan ve şevk ile gerçekleşmiştir. Elazığ'da günler öncesinde yapılan hazırlıklar ve program gereği o gün taklar kurulmuş, şehre batıdan giriş kısmı olan Beşkardeşler namıyla anılan Cumhuriyet Meydanı’nın girişinde kurulan takta “10 Yıllık Cumhuriyet Türkün Gücünü Tanıtır”, “Büyük İşleri Büyük Millet Yapar" benzeri veciz sözler yer almıştır.
Elazığ'ın her köşesi Türk Bayrakları, afişler ve Gazi Mustafa Kemal’in resimleri ile donatılmıştır.
Askeri kıtalar, okullar, esnaf cemiyetleri, köylü şehirli bütün halk ve memurlar ayrı ayrı yerlerini almış ve bandonun İstiklal Marşı ile Cumhuriyet Marşı’nı okumasını müteakip yeni yapılmış olan Elazığ Halkevi binasının önündeki Cumhuriyet Meydanı'nda resmî geçit töreni yapılmıştır.”
GAZİ’NİN 10. YIL NUTKU VE CUMHURİYET MEYDANI'NA AD KONMA MERASİMİ…
“10. Yıl kutlamalarındaki resmî geçit programından sonra, Halkevine ve Elazığ Ticaret Odası'nın önündeki taka konulan radyolar başta olmak üzere diğer radyolarla birlikte Gazi Mustafa Kemal’in Ankara’da irad ettiği “10. Yıl Nutku” büyük bir heyecanla tüm Elazığ tarafından heyecanla dinlenmiş ve “Ne Mutlu Türküm Diyene” hitabesi uzun süre alkışlanmıştır.
29 Ekim akşamında program dahilinde yeni düzenlenmiş olan Beşkardeşler civarındaki Cumhuriyet Meydanı'nda toplanılmış, bazı kurum ve okulların organize ettiği şenlikler yapılmış ve birkaç konuşmacı tarafından nutuklar söylenerek toprak alma ve “Cumhuriyet Meydanı'na ad konma” merasimi yapılmıştır. Halkevinin batı köşesinde Cumhuriyet Meydanı'nın isminin bulunduğu bir anıt da yapılmıştır. Daha sonra asker ve öğrencilerin ellerinde meşaleler olduğu halde cadde boyunca fener alayı düzenlenmiştir.”
TURAN’DAN 29 EKİM 1933 ÖZEL SAYISI…
“10. Yıl Kutlama etkinlikleri çerçevesinde programda da belirtilen Atatürk Heykeli açılış merasimi heykelin bayram kutlamalarına yetiştirilemediği için ikinci teşrin 1933 tarihinde yapılmıştır. TURAN Gazetesi, Cumhuriyetin 10. Yıl Kutlamalarının Elazığ'da o zamana kadar görülmemiş bir merasim olduğunu dile getirmiştir. TURAN Gazetesi 10. Yıl Kutlama etkinlikleri kapsamında 29 Ekim 1933 tarihli nüshasını özel olarak yayınlamıştır. Bayram öncesindeki bazı nüshalarında “Bayramda (TURAN) büyük hacimde ve zengin münderecatla intişar edecektir. Halka ve köylüye meccanen dağıtılacaktır” haberini sık sık veren TURAN Gazetesi'nin 8 sayfa yayınlanan bayram özel nüshasında, bol resimli ve Cumhuriyetin yapmış olduğu yenilik ve devrimlerin anlatıldığı makale ve yazılar yer almıştır.”
Sonuçta 10. Yıl Kutlamaları Elazığ Vilayeti’nin merkezi başta olmak üzere tüm ilçe, kasaba ve köylerinde coşku ile kutlanmıştır.”
“CUMHURİYET MEYDANI" TAŞ ANITI VE ORTADAN KALDIRILAN BİR HATIRA DAHA!
“29 Ekim 1933 tarihinde Cumhuriyetin 10. Yıl Kutlamalarında Halkevi'nin batı kösesine dikilen 10. Yıl Anıtı diğer bir isimlendirmeyle “Cumhuriyet Taşı” yıllarca yerinde kaldı. Yıllar içerisinde, kaidesinin üzerinde “Cumhuriyet Meydanı" yazan tabelası kırıldı ve dönemin idarecileri yeniden yerine takmayı düşünmediler. Yıllarca kaidesi ağaçlar arasında kendini gizleyerek korudu. Fakat 2007 Yılı’nda çevre düzenlemesi sırasında belediye çalışanları tarafından sessizce yerinden sökülüp, bir traktörle bilinmeyen bir yere götürüldü. Böylece Elazığ’ın Cumhuriyet dönemindeki bir hatırası daha ortadan kaldırılmış oldu.”
ŞERİFOĞULLARI; “CUMHURİYET MEYDANI, 29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI’NDA HİZMETE GİRECEK!”
Bu gelişmelerin anlatıldığı TURAN’ın 28 Haziran 2022 Tarihli Manşet Haberinin ardından, tam 3 ay sonra Meclis Başkanlığı’nı yapan Elazığ Belediye Başkanı Şahin ŞERİFOĞULLARI, Belediye Meclisi Ekim Ayı İlk Oturumu’nda; alanın 29 Ekim 2022 Tarihi’nde Cumhuriyet Bayramı’nda düzenlenecek bir törenle “Cumhuriyet Meydanı” adıyla hizmete gireceğini açıkladı ve meclisin 2. gün oturumunda önerge oy birliği ile kabul edilirken, Gazeteniz TURAN’ın Kent Meydanı isminin yerine önerdiği Cumhuriyet Meydanı ismi kabul edilerek tescillendi…
Başkan ŞERİFOĞULLARI, Ahmet AYTAR Meydanı’nda yaptıkları meydan düzenlemesinin Cumhuriyet Meydanı olarak 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda hizmete gireceğini ifade ederek şunları söyledi; “Çalışmasını başlatmış olduğumuz kent meydanımızın 2 katlı otopark ve üstü meydan düzenlemesi çalışması yoğun bir şekilde devam ediyor. 29 Ekim’de de inşallah güzel görkemli bir şekilde açılışını planlıyoruz. Buranın ilk ismi de Cumhuriyet Meydanı buranın yine “Cumhuriyet Meydanı” olarak kalmasıyla alakalı bir görüşümüz söz konusu ve sizler de ete kemiğe büründürmek istiyorsunuz. Biz gündeme alınması noktasında oylarınıza sunuyoruz. Oy birliğiyle kabul edilmiştir” dedi.
2. GÜN KENT MEYDANI’NIN İSMİ CUMHURİYET MEYDANI OLARAK DEĞİŞTİRİLDİ…
Elazığ Belediye Meclisi, Ekim ayı oturumları ertesi gün ikinci birleşimle devam etti. Birleşimde Kent Meydanı ve Yeraltı otoparkının isminin “Cumhuriyet Meydanı” olması önergesi görüşülerek oy birliği ile kabul edildi. Belediye Meclisi Başkan Vekili Veysi TOPTAŞ’ın başkanlık yaptığı meclisin ikinci gününde gündem maddeleri görüşüldü. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda açılması plânlanan Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı’nın isminin “Cumhuriyet Meydanı” olması yönünde hazırlanan önerge görüşüldü. Önerge komisyona gönderilmeden meydanın ismi oy birliği ile “Cumhuriyet Meydanı” olarak belirlendi.