Uluslararası araştırma şirketi İPSOS tarafından yapılan “Tüketici Güven Endeksi, Gündeme Dair ve Dünyanın Endişeleri” araştırmasına göre, Türkiye tüketici güveninde 34,5 puan ile 29 ülke arasında en dip seviyede yer aldı. Tüm dünyanın gündeminde olan enflasyon sorunu, araştırma yapılan ülkelerin sadece yüzde 39’luk bir kesiminde endişe oluştururken, Türkiye’de bu oranın yüzde 87 olduğu ortaya çıktı. Toplumun yüzde 76’sının ekonomiden memnun olmadığı belirlenirken, toplumun alım gücünün her geçen gün azalmaya devam ettiği açıklandı.
Araştırmaya göre, enflasyon konusunda en yüksek endişe oranına sahip ülke Arjantin olurken, Türkiye bu alanda en yüksek endişeye sahip ilk 5 ülke arasında yer aldı. Enflasyonun yükselmeye devam etmesini bekleyenlerin oranı yüzde 73 olarak kaydedildi. Sonuçta toplumun sadece yüzde 3’lük bir bölümünün memnun olduğu anlaşılan ekonomide beklentilerin olumsuz çıkması kimseyi şaşırtmadı. Yaşam standardında düşüş devam ederken, toplumun yüzde 52’sinin hane gelirlerinin son 12 ayda azaldığı açıklandı. Toplumun yüzde 60’ı ise kişisel harcamalarında azalma öngörüyor. (*)
Araştırma sonuçlarına ilişki yapılan bir değerlendirmede; son 3 aydır üst üste Türkiye’nin tüketici güveni konusunda dipte kalmaya devam ettiği ve ülkemizin en önemli sorununun ekonomi olduğu ve yakın zamanda ise bir düzelme olmayacağı belirtiliyor. Dolayısıyla ekonomik parametrelerde olumsuzluk sürerken daha bir süre yüksek enflasyonla mücadelemiz sürecek gibi gözüküyor. Yeni ekonomi yönetiminin Merkez Bankasıyla birlikte giriştiği rasyonelleşme politikasıyla iyimser bir havaya giren piyasa, sosyal ve siyasal alandaki olumsuzluklar nedeniyle yeniden tersine dönmeye başladı. Bunun etkisi ile yabancılar kalıcı yatırım yapmak ve parasını getirmek yerine, tam tersine borsadan çıkmakta ve bir dönem vatandaşlık almak için zirve yapan yabancıların konut alımlarında büyük düşüşler yaşanmaktadır. Son 3 yılda Türkiye’yi terk eden yabancı marka sayısının 100’ü aştığı açıklanıyor. Bu arada tam 111 yıldır Türkiye’de faaliyet gösteren İngiliz petrol şirketi BP’nin, 700’den fazla akaryakıt istasyonu ve lisans hakkını devredip, Türkiye pazarından çıkmasını, Honda’nın 24 yıldır üretim yaptığı Gebze’deki fabrikasını kapatmasını, aynı şekilde MAZDA’nın Türkiye’den çekilmesini ve Alman otomotiv devi Volswagen’in Manisa’da planladığı yatırımdan vazgeçmesini iyi değerlendirmemiz görüşündeyiz. Daha önce Fransız TOTAL’de isim hakları ile birlikte Türkiye’deki tüm operasyonlarını ve mal varlıklarını devrederek sektörden çekilmişlerdi. Aynı şekilde İngiliz’lerin dev bankası HSBC Türkiye’de şube azalttığını açıkladı.
Yeni ekonomi yönetimi yabancı yatırımcı peşinde koşarken ve bu konuda yoğun bir çaba harcarken yaşanan bu kaçışların ekonomimizdeki olumsuzlukların yanı sıra ülkemizde genel bir güven ortamının yaratılamamasından kaynaklandığı görüşündeyiz.
Kaynakça:
(*) Sayime Başçı