KÜLTÜR SANAT

ATATÜRK NEREYE BAKIYOR?

7 Kasım 1933 Tarihi’nde Cumhuriyet Meydanı’nda Halkevi karşısına törenle konulan Atatürk Anıtı 90 yıl sonra yön değişti…

“Dünyada bir komutanın dürbünle yapılmış ilk heykeli” olma özelliğini taşıyan ve 90 yıldır güneye çevrili olan Elazığ’daki Atatürk Heykeli’nin yönünü kuzeye çeviren Elazığ Belediyesi herhangi bir açıklama yapmazken bu konuyu sorgulayan kimse de yok?

 

 Elazığ Belediyesi’nin “Cumhuriyet Meydanı” adını verdiği projede yer alan ve geçmişte Halkevi olarak, kısa bir süre öncesine kadar da Elazığ Öğretmenevi olarak kullanılan tarihî bina önünde bulunan yine tarihî bir öneme sahip olan Atatürk Anıtı’nın 90 yıl sonra yönü değiştirildi…

“Dünyada bir komutanın dürbünle yapılmış ilk heykeli” olma özelliğini taşıyan ve 90 yıldır güney yönüne çevrili olan Elazığ’daki Atatürk Heykeli’nin yönünü kuzeye çeviren Elazığ Belediyesi bu hususta herhangi bir açıklama yapmazken konuyu sorgulayan kimse de çıkmadı?

TURAN VE “CUMHURİYET MEYDANI" MANŞET HABERİ…
Gazeteniz TURAN,  28 Haziran 2022 Tarihli nüshasında yapımı süren “Kent Meydanı ve Yer Altı Otoparkı” Projesi’nin Cumhuriyet’in İlânı’nın 10. Yılı’nda Elazığ Valisi Tevfik Sırrı GÜR tarafından gerçekleştirilen hayli geniş ve örnek bir kamu yatırımı olan “Kültür Mahallesi Projesi”nin içerisinde yer alan bölümlerden biri olduğunu dile getirirken “CUMHURİYET MEYDANI!” başlıklı Manşet Haberi’yle günümüzdeki Öğretmenevi (Halkevi), Atatürk Anıtı, yıkılan Mehmet Akif ERSOY Lisesi’nin yeri, Okul Spor Salonu, Havuz, Ahmet AYTAR Meydanı, Eski Şehir Stadı (bugünkü Valilik binası ve önündeki alanın tamamı)’nı kapsayan alanın “Kültür Mahallesi Projesi”nin Gazi Caddesi’nin batı çıkışıyla başlayan bölümüne 29 Ekim 1933 Tarihi’ndeki 10. Yıl Kutlamaları’nda düzenlenen “Ad Verme Töreni” ile bundan tam 90 sene önce “Cumhuriyet Meydanı” ismi verildiğini gündeme taşımıştı…  

ELAZIĞ BELEDİYESİ’NDEN ZORUNLU ANIT AÇIKLAMASI!..
Elazığ Belediyesi tarafından Elazığ Öğretmenevi önünde yapımı devam eden “Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı Projesi” çalışmaları esnasında Atatürk Anıtı’nın koruma maksadıyla kaldırılacağına dâir yazılı bir açıklamada bulunulmuş, çalışmalar esnasında zarar görmemesi açısından Öğretmenevi önünde yer alan tarihî Atatürk Anıtı’nın geçici bir süreyle yerinden kaldırılacağı ve korunacağı, meydan çalışmalarının tamamlanmasının ardından da tekrar yerine konulacağı bildirilirken; “Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı projemizin inşaat çalışmaları belirlenen program dahilinde devam etmektedir. Proje inşaat çalışmaları kapsamında Elazığ Öğretmenevi önünde yer alan tarihî Atatürk Anıtı, “Atatürk’ü Koruma Kanunu” çerçevesinde Öğretmenevi önünden titiz bir şekilde kaldırılıp, muhafaza edilerek koruma altına alınacaktır. Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı projemizin inşa çalışmalarının tamamlanmasının ardından tarihî Atatürk Anıtı aynı hassasiyetle Öğretmenevi önüne tekrar konulacaktır. Kamuoyuna duyurulur.” ifâdelerine yer verilmişti…

ELAZIĞ’DAKİ ATATÜRK HEYKELİ’NİN “DÜNYA’DA İLK” OLMA ÖZELLİĞİ!..
Yapımına 1933 yılında başlanan Gazi Heykeli, dönemin heykeltıraşı Kenan Ali YONTUNÇ tarafından 4500 liraya yapılmıştır. Kenan Ali YONTUNÇ'un bronzdan yapmış olduğu bu heykel altı ayda bitirilmiştir. Cumhuriyet Gazetesi, Elazığ için yapılan Atatürk Heykeli'nin dünyada bir komutanın dürbünle yapılmış ilk heykeli olma özelliğini taşıdığını vurgulayan haberinde şu bilgileri vermiştir;
“Heykel, Gazi Hazretlerini müşir üniformasıyla, kaputlu ve ellerinde bir dürbün tuttukları halde göstermektedir. Heykele Gazi Hazretleri hudut boyunda tasavvur edilerek bu vaziyet verilmiş ve dürbün ilavesiyle de çok uzakları gören dehasına işaret olunmuştur. Dünya yüzünde hiçbir komutanın dürbünle yapılmış bir heykeli bulunmadığından, Elâziz’deki heykel bu noktadan da bir hususiyet arzetmektedir...”

*TAAHHÜTTE BULUNULARAK YERİNDEN KALDIRILMIŞTI!..
Gazeteniz TURAN’ın, geçmişte Cumhuriyetimizin 10. Yılı dolayısıyla yayımlanan 29 Ekim 1933 Tarihli Özel Sayısı’nda; “10. Yıl Kutlama etkinlikleri çerçevesinde programda da belirtilen Atatürk Heykeli açılış merasimi heykelin bayram kutlamalarına yetiştirilememesi nedeniyle ikinci teşrin (Kasım 1933 tarihinde yapılmıştır.” Bilgisi’ne yer verilmişti. Böylece Kasım 1933’te açılışı yapılan anıtı 90 yıl sonra yerinden kaldıran Elazığ Belediyesi, önceden yazılı açıklama yapmak ve heykelin korunduktan sonra özenle eski yerine konulacağına dair kamuoyuna taahhütte bulunmak zorunda kalmıştı…

90 YIL SONRA YÖNÜ NEDEN KUZEYE ÇEVRİLDİ?
Elazığ Belediyesi, “Cumhuriyet Meydanı” adını verdiği alandaki peyzaj ve düzenleme çalışmalarını tamamlarken, 7 Sonteşrin / ikinci teşrin (Kasım) 1933 tarihinde geçmişte de Cumhuriyet Meydanı adını taşıyan alanda Elazığ Halkevi (Öğretmenevi) binası karşısına törenle konulan ve güney yönüne bakan Atatürk Heykeli / Anıtı, tam 90 yıl sonra Ekim 2022 Tarihi’nde Atatürk’ü Koruma Kanunu uyarınca korunmak amacıyla Elazığ Belediyesi tarafından yerinden kaldırılmış ve kamuoyuna yapılan zorunlu taahhüt açıklamasında olduğu gibi Kasım 2022 Tarihi’nde tekrar yenilenen kaidesinin üzerine yerleştirilmek suretiyle yerine konulmuştu. Ancak, 90 yıl boyunca güney yönüne Halkevi (Öğretmenevi)’ne bakan Atatürk Heykeli’nin şimdi 90 yıl sonra yönünün neden kuzeye çevrildiğine ilişkin olarak Elazığ Belediyesi’nden herhangi bir açıklama yapılmazken, aradan geçen hayli bir süreye rağmen bu durumu sorgulayan birinin olmaması dikkât çekici bir durum olarak değerlendiriliyor.