Toplumumuzun temelini oluşturan aile kurumu, belli başlı sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. Bu sorumlulukların başında ailenin ekonomik varlığını yönetmek, barınma, gıda, eğitim giderleri gibi temel ve zorunlu ihtiyaçları karşılamak bulunmaktadır. İşte tam da burada eşlerden birisi ailenin ekonomik varlığını tehlikeye düşürecekse veya mali yükümlülüklerini yerine getirmiyorsa diğer eşin talebi üzerine tasarruf yetkisi kısıtlanmak suretiyle aile mallarının korunması sağlanabilecektir. Hadi hep birlikte bu korunma nasıl sağlanacak inceleyelim.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 199. Maddesinde; ‘’Ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan malî bir yükümlülüğün yerine getirilmesi gerektirdiği ölçüde, eşlerden birinin istemi üzerine hâkim, belirleyeceği malvarlığı değerleriyle ilgili tasarrufların ancak onun rızasıyla yapılabileceğine karar verebilir. Hâkim bu durumda gerekli önlemleri alır. Hâkim, eşlerden birinin taşınmaz üzerinde tasarruf yetkisini kaldırırsa, re 'sen (kendiliğinden) durumun tapu kütüğüne şerh edilmesine karar verir.’’ şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.
Buna göre bir uyuşmazlığımızda; taraflar evliyken kadının üzerine bir arsa alınmış, evliliklerindeki sorunlar sonrası taraflar ayrı yaşamaya başlamışlar ve kadın, kocasına arsayı satacağını belirtmiştir. Aile Mahkemesine başvuru yapmamız üzerine kadının arsayı satacağı/mal kaçıracağı yönündeki beyanlarına şahit olan kişilerin tanıklığı ile birlikte ‘’kocanın rızası olmadan kadının üzerine kayıtlı olan arsanın satılamayacağına’’ mahkemece karar verilmiş ve tapuya da şerh düşülmüştür. Başka bir uyuşmazlığımızda; kocanın gelirinin büyük bir kısmını kumarda, at yarışında harcaması, ailesine bakmaması üzerine mahkemece ‘’kocanın banka hesabından kadının rızası/izni olmadan para çekemeyeceğine’’ karar verilmiş ve bankaya da bildirilmiştir.
Tasarruf yetkisinin kısıtlanması (diğer eşin rızası/izni olmadan hareket edilememesi); evlilik devam ederken, ayrı yaşanılan dönemde veya boşanma sürecinde talep edilebilecektir. Bu dava türümüzle boşanma davası açmadan eşinizin savurganlığının önüne geçebilir, üzerinize kayıtlı olmasa da aslında size de ait olan konutunuzu, arsanızı, arabanızı veyahut paranızı yani ailenizin bütünlüğünü ve ekonomik geleceğinizi koruyabilirsiniz.
Eşlerin üzerlerine düşen ekonomik varlıklarını koruma ve yönetme sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmeleri temennisiyle, sağlıcakla kalın.